Đây là thông điệp của Ngày Thế giới phòng chống Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính 17/11. Mặc dù chúng ta đang có mối quan tâm rất lớn với COVID-19 nhưng một thực tế là các bệnh mạn tính vẫn đang là ghánh nặng sức khỏe của toàn cầu. Tại Việt Nam, Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và là bệnh lý có xu hướng ngày càng gia tăng do tình trạng ô nhiễm môi trường và thói quen hút thuốc lá. Hãy thực giữ lá phổi khỏe bằng các thói quen tốt cho sức khỏe.
Vì sao giữ lá phổi khỏe rất quan trọng?
Ngày Thế giới phòng chống Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính 17/11 do Sáng kiến Toàn cầu về Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) phối hợp với các chuyên gia chăm sóc sức khỏe và các nhóm bệnh nhân trên khắp thế giới tổ chức hàng năm. Mục đích của sự kiện này nhắm giúp nâng cao nhận thức, chia sẻ kiến thức, để giảm gánh nặng của BPTNMT trên toàn thế giới.
Chủ đề của ngày Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính Thế giới 17/11/2021 là “Không gì quan trọng hơn lá phổi khỏe”. Mục tiêu của năm nay nhấn mạnh rằng gánh nặng của BPTNMT vẫn còn, mặc dù đại dịch COVID-19 vẫn đang xảy ra trên toàn cầu. Ngay cả khi dịch bệnh COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, BPTNMT cũng vẫn là nguyên nhân gây tử vong uy tín trên toàn thế giới. Do đó không gì quan trọng hơn vào thời điểm hiện nay là tập trung vào chăm sóc sức khỏe của phổi. Lá phổi khỏe cũng là vũ khí giúp chúng ta vượt qua COVID-19.
Làm sao để giữ lá phổi khỏe?
Chúng ta nên thực hiện một số biện pháp để cải thiện cải thiện sức khỏe cũng như giúp kiểm soát BPTNMT Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), BPTNMT có tỷ lệ lưu hành cao ở những nước sử dụng nhiều thuốc lá. Tại Việt Nam, đây là bệnh lý hô hấp mạn tính với xu hướng ngày càng gia tăng do tình trạng ô nhiễm môi trường nặng nề, thói quen hút thuốc lá chưa giảm. Do đó, việc đầu tiên bạn cần làm là ngừng hút thuốc lá, tránh xa mội trường ô nhiễm không khí và khói bụi nghề nghiệp. Tiếp tới hãy duy trì hoạt động thể chất như tập thể dục thường xuyên hoặc vật lý trị liệu để hồi chức năng phổi. Luôn đảm bảo chế độ dinh dưỡng lành mạnh và giàu chất chống oxy hóa.
Đa phần người mắc BPTNMT thường không được chẩn đoán ở giai đoạn sớm. Do chủ quan không chú ý đúng mức các dấu hiệu như ho khạc đàm ở những người hút thuốc, tăng số lượng đàm, khó thở khi làm nặng, vận động nhiều. Vì vậy, những trường hợp được phát hiện bệnh đã ở giai đoạn muộn, biến chứng nặng gây tàn phế, tỉ lệ tử vong cao và chi phí y tế cho việc chăm sóc điều trị cao.
Các bệnh nhân BPTNMT trong tình hình dịch bệnh COVID-19 diển biến phức tạp được khuyên tiêm tiêm chủng Vắc xin (ngừa COVID, Cúm và Phế cầu), tái khám định kỳ và tuân thủ việc sử dụng thuốc điều trị để kiểm soát bệnh.
BPTNMT là căn bệnh rất nghiêm trọng cần phải phát hiện sớm và điều trị kịp thời ở giai đoạn sớm tránh được các biến chứng nguy hiểm do căn bệnh này gây ra. Phòng ngừa và điều trị BPTNMT chủ yếu dựa vào việc bỏ thuốc lá, đồng thời phải được chẩn đoán phát hiện sớm, kết hợp với các phương pháp vật lý trị liệu để phục hồi chức năng.
* Bệnh tay chân miệng là bệnh gì? Hình thức lây nhiễm của bệnh này là gì? Triệu chứng của bệnh? Bệnh thường xảy ra ở độ tuổi nào?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Do tính chất sang thương xuất hiện ở tay chân miệng mà người ta gọi là bệnh tay chân miệng.
Triệu chứng của bệnh là các bóng nước nổi ở lòng bàn tay, bàn chân, mông, gối và miệng. Bệnh thường xảy ra ở trẻ dưới 3 tuổi. Tuy nhiên với lứa tuổi khác thì cũng có thể mắc bệnh.
Bệnh này lây qua đường tiêu hóa nhưng nguồn chứa virus nhiều chỉ có là chất tiết từ vùng hầu họng, nước miếng phát tán ra môi trường xung quanh thông qua vật dụng và bàn tay.
Có phải bệnh tay chân miệng chỉ xuất hiện theo mùa, hết mùa thì không có bệnh này nữa phải không?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga: Bệnh tay chân miệng là bệnh lưu hành tại Việt Nam. Bệnh xuất hiện ở tất cả các tháng trong năm, cao điểm vào tháng 3 – 4 và tháng 9 đến cuối năm.
Bệnh lây truyền qua đường phân miệng. Virus gây bệnh có trong phân và dịch tiết hô hấp của người bệnh hoặc người mang mầm bệnh. Người lành tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc cầm nắm, chạm tay vào những đồ vật hoặc bề mặt nhiễm dịch tiết mang virus sẽ nhiễm bệnh.
Vì vậy để phòng bệnh, mọi người cần hạn chế tiếp xúc với người bệnh và rửa tay bằng xà phòng. Đối với nhà có trẻ em dưới 5 tuổi và các trường mầm non, cần vệ sinh đồ chơi và các bề mặt trẻ thường tiếp xúc bằng các chất khử khuẩn thông thường như javel.
* Bệnh tay chân miệng xảy ra như thế nào thì gọi là dịch?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Dịch tay chân miệng được xác định tại một địa phương, ở một thời gian chỉ có định khi số ca bệnh tăng cao so với số ca bệnh trong thời gian trước đó thì gọi là dịch.
Khi phát hiện 1 ca bệnh tay chân miệng hoặc các bệnh truyền nhiễm khác, người dân cần thông báo cho trạm y tế phường xã để được hướng dẫn các biện pháp phòng bệnh.
Đối với mỗi gia đình có trẻ em dưới 5 tuổi, luôn phải thực hiện các biện pháp phòng bệnh như rửa tay bằng xà phòng (với cả trẻ em và người lớn) và vệ sinh đồ dùng, đồ chơi và các bề mặt nơi trẻ sinh hoạt hàng ngày bằng xà phòng và các chất khử khuẩn thông thường như javel (nước tẩy trắng quần áo).
Ngoài ra, nếu tại nơi ở có trẻ bị tay chân miệng, bạn cần cách ly con bạn, không cho bé tiếp xúc với trẻ bệnh trong vòng 10 ngày kể từ ngày khởi phát bệnh.
* Làm thế nào để phòng ngừa bệnh tay chân miệng cho trẻ?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Cơ bản là rửa tay và cách ly trẻ bệnh. Người lớn và trẻ em đều phải rửa tay. Người lớn rửa tay trước khi chăm sóc trẻ, sau khi đi đến vùng có bệnh về. Trẻ em rửa tay trước khi vô lớp, sau khi ra khỏi lớp, trước khi vào nhà. Cách làm này để cắt nguồn lây từng vùng này sang vùng khác.
Trẻ mắc bệnh cần được phát hiện sớm và cách ly ít chỉ có 10 ngày. Do đó, trẻ có đi học thì khi mắc bệnh nên ở nhà và báo ngay cho cô giáo để thực hiện các biện pháp phòng ngừa tại trường, tránh lây lan cho trẻ khác.
Nơi trẻ mắc bệnh, để tiêu diệt nguồn virus tồn tại nên rửa đồ chơi, sàn nhà, tay nắm cửa và các vật dụng có thể mang mầm bệnh bằng dung dịch sát trùng.
* Xin bác sĩ cho biết độ tuổi nào có nguy cơ bị bệnh tay chân miệng chỉ có? (Thanh Hương, Hà Nội)
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Trẻ dưới 3 tuổi có nguy cơ mắc bệnh tay chân miệng cao chỉ có, nhưng tất cả các lứa tuổi khác đều có thể mắc bệnh.
* Bệnh tay chân miệng có thuốc đặc trị để điều trị không? (Văn Dương, Bến Tre)
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Hiện nay bệnh tay chân miệng chưa có thuốc đặc trị, chỉ có thuốc hỗ trợ khi có biến chứng giúp cho trẻ mắc bệnh vượt qua giai đoạn nặng, sau đó tự hồi phục.Tỷ lệ tử vong ở tay chân miệng hiện nay giảm rất nhiều so với 5-10 năm trước.Nếu trẻ được phát hiện bệnh sớm, các biến chứng và độc lực của virus không cao thì đa số các trẻ đều hồi phục hoàn toàn dù có biến chứng nặng.
* Có vắc xin phòng bệnh tay chân miệng không?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Vắc xin phòng bệnh tay chân miệng hiện nay chỉ có Trung Quốc sản xuất nhưng không nhập về Việt Nam.Hiện nay, ở Việt Nam đang thử nghiệm giai đoạn 3 loại vắc xin của Đài Loan tại 2 tỉnh miền Tây là Đồng Tháp và Tiền Giang. Nếu thử nghiệm này tốt thì có lẽ vào năm 2022, vắc xin này mới có ở thị trường Việt Nam.
* Các dấu hiệu để phát hiện bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Dấu hiệu điển hình của tay chân miệng là các bóng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, mông, gối và miệng. Có trẻ chỉ nổi bóng nước mà không loét miệng. Có trẻ chỉ loét miệng mà không có bóng nước ở da. Đó là các dấu hiệu ban đầu của tay chân miệng.
* Dấu hiệu nào cho thấy trẻ đang bị tay chân miệng nặng?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Trẻ sốt cao, khó hạ trên 39 độ. Trẻ sốt trên 2 ngày. Trẻ nôn nói. Đó là các trẻ có nguy cơ có biến chứng.
* Tay chân miệng có để lại di chứng gì nguy hiểm đến tính mạng không?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Tay chân miệng là bệnh do các virus thuộc họ virus đường ruột gây ra. Bệnh cấp tính với các triệu chứng điển hình như sốt, mụn nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối, mông, loét miệng. Bệnh thường tự khỏi sau vài ngày, không để lại di chứng.
* Xin bác sĩ cho biết các biến chứng của bệnh tay chân miệng. Cần làm gì để tránh các biến chứng này?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Biến chứng của bệnh tay chân miệng có nhiều mức độ: ảnh hưởng thần kinh trung ương, ảnh hưởng thần kinh thực vật, ảnh hưởng tim mạch tuần hoàn.Không có cách tránh biến chứng vì tùy thuộc vào cơ địa và độc lực của virus nhưng trẻ càng nhỏ, càng dễ biến chứng hơn. Việc quan trọng là phát hiện sớm các biến chứng.
Trẻ giật mình, chới với, run chi, yếu tay chân, thở mệt là các dấu hiệu cho thấy trẻ đã biến chứng.
Nếu con bạn rơi vào 2 tình huống này thì nên đưa trẻ đến khám tại bệnh viện ngay.
* Nghe nói bệnh tay chân miệng được phân loại thành 4 cấp độ, từ nặng tới nhẹ. Xin bác sĩ cho biết về các cấp độ này?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Cấp độ 1 là cấp độ thường thấy của tay chân miệng, chưa có biến chứng là cấp độ nhẹ chỉ có. Độ này có thể điều trị tại nhà và tái khám.
Từ độ 2 tới độ 4 thì phải khám tại bệnh viện và đa số phải nhập viện theo dõi. Độ 2b, độ 3, độ 4 là độ đã có biến chứng cần điều trị và theo dõi sát mới tránh được tử vong.
* Nếu bị tay chân miệng có chỉ có thiết phải nằm viện không?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Đa số bệnh nhi bị tay chân miệng có thể trên 90% là độ 1. Đây là độ điều trị tại nhà được. Điều trị tại nhà cũng chỉ theo dõi thôi chứ không cần thuốc đặc hiệu gì cả. Bạn có thể đưa bé đến khám bác sĩ gần nhà để được xác định, chẩn đoán và theo dõi.
* Con tôi bị cấp độ 1 và điều trị tại nhà. Tôi không muốn về nhà mà vô bệnh viện điều trị có được không?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Cấp độ 1 là cấp độ nhẹ chỉ có của tay chân miệng. Cấp độ này có thể điều trị tại nhà và tái khám gần nhà. Nằm bệnh viện thì sẽ gia đình sẽ cực thêm vì bệnh nhi đông, bạn phải bỏ công ăn việc làm, một trẻ mắc bệnh, muốn chăm sóc tại bệnh viện thì phải ít chỉ có có 2 người nuôi. Do vậy với việc con bạn mắc tay chân miệng cấp độ 1, bạn nên cho trẻ ở nhà và tái khám thì sẽ tiện hơn cho việc chăm sóc.
* Dấu hiệu nào cho thấy bé đã khỏi bệnh tay chân miệng?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Dấu hiệu bớt bệnh là bé từ sốt cao sau đó hạ sốt dần cho đến hết sốt; mụn nước không nổi thêm và khô dần.
Dù các triệu chứng đã giảm nhưng bạn vẫn cần theo dõi các biến chứng như giật mình chới với, sốt cao liên tục, run chi. Chỉ khi nào đủ 7-10 ngày thì mới là thời gian an toàn, không biến chứng.
* Bé bị tay chân miệng sau khi hết sốt, không còn nổi mụn nước thì cho bé đi học lại được chưa,?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Bệnh sẽ tự hồi phục từ 7 – 10 ngày và sẽ không còn lây bệnh sau 10 ngày.Các triệu chứng liên quan tới mụn nước và sốt không có giá trị cho việc hết bệnh hay hết lây.
Chỉ nên cho trẻ đi học sau 10 ngày phát hiện bệnh. Dù không sốt, mụn đã khô, nhưng chưa đủ 10 ngày thì cơ thể bé vẫn có thể phát tán virus ra môi trường xung quanh và lây cho trẻ khác.
* Nhà có bé đang bị tay chân miệng. Vậy phải vệ sinh nhà cửa, đồ chơi và quần áo như thế nào?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh : Quan trọng chỉ có là đồ chơi và sàn nhà. Đồ chơi thì rửa sạch bằng xà phòng hay dung dịch javel, sau đó phơi nắng. Sàn nhà thì dùng dung dịch sát trùng. Quần áo thì chỉ cần giặt sạch như bình thường.Bạn có thể liên lạc với trạm y tế gần chỉ có để nghe những hướng dẫn chi tiết về các dung dịch sát trùng có thể dùng trong bệnh tay chân miệng.
* Với các cháu đã mắc bệnh tay chân miệng rồi thì có khả năng tái bệnh lại không?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Tay chân miệng do nhiều loại virus khác nhau gây ra. Nên dù đã mắc 1 lần, bé vẫn có thể mắc lại. Trẻ có thể mắc tay chân miệng nhiều lần cho đến khi hơn 3 tuổi thì mới giảm khả năng mắc bệnh. Do vậy việc phòng ngừa phải thực hiện thường xuyên.
* Con tôi đang bị bệnh tay chân miệng nằm ở bệnh viện. Tôi có nên cho đứa em 4 tuổi của cháu vào thăm không?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Bạn không nên cho trẻ vào thăm dù là với các bệnh không lây nhiễm vì môi trường bệnh viện nhi có nhiều nguồn lây, có thể làm cho trẻ lành mạnh mắc bệnh.
Muốn các bé gặp nhau, bạn nên chờ bé khỏe hẳn về nhà. Chuyện này cũng nên áp dụng cho người lớn. Hiện nay, 1 người mắc bệnh có rất nhiều người khác đến thăm sẽ làm cho môi trường của bệnh viện không còn an toàn cho việc chăm sóc bệnh nhân, có thể những người này là nguồn phát tán bệnh từ bệnh viện ra môi trường bên ngoài.
*Vì sao người lớn cũng mắc bệnh tay chân miệng?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Bệnh tay chân miệng thường gặp ở trẻ em dưới 3 tuổi. Tuy nhiên, trong trường hợp bệnh có nhiều người mắc thì người lớn cũng có thể bị. Nhưng người lớn bị thì triệu chứngrất nhẹ và thường thoáng qua, tự khỏi.
*Sản phụ nếu bị bệnh tay chân miệng thì có ảnh hưởng đến thai nhi không?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Đa số các trường hợp phụ nữ mang thai mắc bệnh tay chân miệng đều không ảnh hưởng tới thai nhi. Chỉ những người phụ nữ vừa sanh xong mà mắc tay chân miệng thì có thể lây cho trẻ sơ sinh.
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Trẻ mắc bệnh tay chân miệng không cần kiêng khem gì cả. Các mụn nước ở da của trẻ cần được tắm rửa sạch sẽ như khi chưa mắc bệnh. Chỉ những trường hợp trẻ lở miệng, đau nhiều thì không nên ăn thức ăn quá nóng, quá mặn, quá cay, quá cứng.
* Cách vệ sinh các vết loét trong miệng khi bé đang bị tay chân miệng như thế nào?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý để rơ miệng cho trẻ. Có thể dùng các thuốc cho trẻ ngậm hay rơ như Varosel, Phophalusel, Kin Baby, đồng thời cho trẻ uống nhiều nước.
* Các nốt phỏng nổi cộm lên mặt da khi bong tróc có để lại vết sẹo như bệnh trái rạ không?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Bệnh tay chân miệng không để lại sẹo. Nốt này sẽ tự lành trong vòng 7-10 ngày, sau đó da có thể thâm nhưng mờ dần và da sẽ trở lại bình thường.
Ngoại trừ trường hợp phụ huynh làm bội nhiễm do không tắm rửa, dùng vật nhọn chọc vào mụn nước gây nhiễm trùng mới có thể nhiễm trùng da nặng và để lại sẹo, nếu chăm sóc bình thường sẽ không để lại sẹo.
* Có cần lưu ý những gì trong thời gian bé mắc bệnh không?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh: Các vết da, các sang thương ở da không cần bôi gì cả, sang thương này sẽ tự khỏi thôi. Mụn nước của tay chân miệng rất khó bội nhiễm. Vệ sinh tắm rửa bằng xà phòng cho bé giống như khi chưa mắc bệnh, cắt móng tay thì sẽ khó mà bội nhiễm được.
Việc sử dụng thuốc uống thường chỉ là thuốc giảm đau do đau miệng nhiều hay thuốc bôi để làm giảm loét miệng. Kháng sinh chỉ cần khi vết loét ở miệng bội nhiễm.
* Tôi là giáo viên mầm non. Do trong lớp có trẻ bị bệnh tay chân miệng nên tôi bị lây. Xin hỏi, tôi cần làm gì để không lây tiếp cho người trong gia đình?
Bác sĩ Lê Hồng Nga:Bệnh tay chân miệng rất hiếm gặp trên người lớn. Tuy nhiên bàn tay người lớn là trung gian truyền bệnh cho các trẻ khác qua quá trình chăm sóc trẻ.
Để phòng bệnh cho mọi người trong gia đình, cô giáo cần tuân thủ việc rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt rửa tay trước khi rời nơi làm việc và ngay khi về đến nhà.
Nếu bản thân bạn có xuất hiện các triệu chứng bất thường thì nên đi khám bệnh để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Nếu được chẩn đoán là bệnh truyền nhiễm, bạn phải thực hiện cách ly theo hướng dẫn của bác sỹ.
* Trong lớp học có bé bị tay chân miệng đã nghỉ học, vậy thì bé nhà em có bị lây không?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Theo quy định, tất cả trẻ bị bệnh tay chân miệng cũng như các bệnh truyền nhiễm khác đều phải được nghỉ học để tránh lây nhiễm cho trẻ khác. Tuy nhiên tiếp xúc với trẻ bệnh trước khi trẻ nghỉ học thì vẫn có thể bị nhiễm bệnh.
Bạn cho bé uống nước cam cũng rất tốt cho sức khỏe, nhưng để phòng bệnh tay chân miệng thì gia đình phải thực hiện rửa tay bằng xà phòng và vệ sinh khử khuẩn đồ chơi, đồ dùng, khu vực sinh hoạt của trẻ.
* Các vết bóng nước khi bị tay chân miệng khác gì với các vết bóng nước do thủy đậu?
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Cách phân biệt cũng khác nhiều: Tay chân miệng thì bóng nước tập trung tại các vùng lòng bàn tay, bàn chân, mông, gối. Trong khi thủy đậu thì bóng nước có khuynh hướng mọc rải rác toàn thân.
Mụn nước của thủy đậu thường to và mỏng hơn. Mụn nước của tay chân miệng không đau trong khi mụn của thủy đậu thì gây ngứa và đau nhiều.
* Hiện tại đang là mùa dịch tay chân miệng. Tôi có bắt buộc giữ bé ở nhà, không cho cháu đi đến khu vui chơi thiếu nhi, khu vui chơi công cộng không?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Ngành y tế không khuyến cáo hạn chế trẻ đến các khu vui chơi thiếu nhi. Tuy nhiên sau khi cho con đi chơi ở những nơi này, bạn cần cho trẻ rửa tay bằng xà phòng.Ngành y tế cũng khuyến cáo các khu vui chơi trẻ em trang bị bồn nước và xà phòng để phụ huynh rửa tay cho trẻ.
* Ở chỗ tôi có đến 3 trẻ mắc tay chân miệng. Tôi có thể liên hệ với Trung tâm Y tế dự phòng để nhờ trung tâm xuống nhà tẩy uế được không? )
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Việc khử khuẩn phải do chính gia đình thực hiện. Trạm y tế phường, xã sẽ hướng dẫn người dân thực hiện và giám sát tình hình dịch bệnh tại địa phương.
* Xin hỏi bác sĩ, tôi cần mua thuốc khử khuẩn thì có thể mua loại nào, ở đâu.
– Bác sĩ Trương Hữu Khanh:Thuốc khử khuẩn hiện nay là Cloramin B, thuốc này bạn có thể liên hệ với trạm y tế. Nếu có ca bệnh thì họ có thể phát cho bạn. Ngoài ra bạn có thể sử dụng dung dịch javel để pha loãng và sát khuẩn.
* Hiện nay, trường mẫu giáo đang rất sát sao việc theo dõi và phòng chống dịch tay chân miệng vậy mà cháu tôi cũng bị dính tay chân miệng, hiện đang ở nhà. Vậy tôi phải làm gì để tránh lây lan cho các bé hàng xóm?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Trẻ có thể bị lây bệnh tay chân miệng ở nhà và ở trường. Nếu gia đình có trẻ bị bệnh tay chân miệng thì cần cách ly trẻ với các trẻ khác trong nhà, chăm sóc trẻ theo hướng dẫn của bác sỹ, vệ sinh khử khuẩn đồ chơi, đồ dùng và nơi sinh hoạt của trẻ bệnh bằng các hóa chất khử khuẩn thông thường như nước javel.
Ở TP.HCM, nếu gia đình có trẻ bệnh tay chân miệng, gia đình cần thông báo cho trạm y tế phường, xã để được hướng dẫn phòng lây nhiễm và cấp hóa chất chloramin khử khuẩn. Các trẻ chưa bị bệnh và cả người lớn cần thực hiện rửa tay bằng xà phòng thường xuyên.
* Thưa bác sĩ Nga. Đồ chơi của bé thì có thể rửa bằng xà phòng bình thường được không hay bắt buộc phải dùng cloramin B và nước javel?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Nếu gia đình không có bệnh nhân tay chân miệng thì bạn chỉ cần rửa đồ chơi cho bé bằng xà phòng, sau đó phơi nắng.
* Làm gì để mọi người trong nhà không lây nhiễm bệnh tay chân miệng?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Rửa tay bằng xà phòng thường xuyên là biện pháp hiệu quả để phòng bệnh tay chân miệng và nhiều bệnh truyền nhiễm khác.
* Thưa bác sĩ. Hiện Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh TP.HCM có những biện pháp nào phổ biến đến người dân việc phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là dịch tay chân miệng hiện nay?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Các hộ gia đình có trẻ em có thể liên hệ các trạm y tế phường, xã để được hướng dẫn phòng bệnh tay chân miệng. Ngoài ra các trên website của Trung tâm Y tế Dự phòng TP.HCM và của Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe TP.HCM cũng cung cấp các hướng dẫn phòng bệnh này.
* Nếu tôi cần mua thuốc khử khuẩn thì có thể mua loại nào, ở đâu?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Bạn có thể mua nước javel (nước tẩy trắng) để khử khuẩn phòng bệnh tay chân miệng. Lưu ý, nên mua các loại nước javel có nhãn in rõ hướng dẫn sử dụng và địa chỉ nơi sản xuất rõ ràng.
Nếu nhà có bệnh nhân, bạn nên liên hệ trạm y tế phường, xã nơi cư ngụ để được hướng dẫn nồng độ hóa chất khử khuẩn và cách thực hiện.
* Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM có các biện pháp gì để giúp kéo giảm bệnh tay chân miệng?
– Bác sĩ Lê Hồng Nga:Tay chân miệng xảy ra chủ yếu ở tuổi mầm non. Vì vậy việc kiểm soát bệnh tay chân miệng tập trung cho lứa tuổi này.
Sở Y tế đã phối hợp với Sở Giáo dục triển khai các biện pháp phòng bệnh tay chân miệng trong các trường học. Song song đó là đẩy mạnh các hoạt động truyền thông tại cộng đồng.
SKĐS – Trà là một loại đồ uống được tiêu thụ nhiều chỉ có trên thế giới và ngày càng có nhiều bằng chứng về lợi ích sức khỏe mà trà mang lại cho con người. Tuy nhiên, việc sử dụng trà như thế nào để có lợi chỉ có thì không phải ai cũng biết. Người Pháp ngày càng thích uống trà và đây là món đồ uống phổ biến chỉ có ở Pháp. Mức tiêu thụ trà ở người Pháp đã tăng khoảng 60% trong 12 năm qua. Theo các khảo sát, cứ 3 người Pháp thì có 2 người coi trà là đồ uống yêu thích hàng ngày.
Fabien Badariotti, Tiến sĩ sinh học phân tử, thành viên hội đồng khoa học của Trung tâm nghiên cứu thực vật Pháp cho biết: Trà đã được chứng minh là có nhiều lợi ích cho sức khỏe, miễn là bạn chọn được loại trà phù hợp và sử dụng nó một cách khôn ngoan.
1. Hai tách trà mỗi ngày giúp hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh mạn tính
Theo Tiến sĩ Fabien Badariotti, trà là thực phẩm trở thành chủ đề của số lượng nghiên cứu khoa học lớn chỉ có từ trước tới nay: hơn 10.000 nghiên cứu. Các nghiên cứu đều đã khẳng định lợi ích của trà do giàu flavonoid, các phân tử chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi bị tổn thương do oxy hóa, nguyên nhân gây lão hóa và nhiều bệnh mạn tính.
Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng, uống 2 tách trà mỗi ngày có tác dụng bảo vệ tương đương với 5 phần trái cây và rau hoặc một viên vitamin C 400 mg.
2. Màu sắc của các loại trà có ảnh hưởng tới chất lượng hay không?
Erica Zellner – chuyên gia dinh dưỡng và huấn luyện viên sức khỏe tại California, Hoa Kỳ, giải thích: “Tuy trà xanh và trà đen có nguồn gốc từ cùng một loại thực vật, nhiều người có thể muốn biết 2 loại trà này có sự khác biệt và ảnh hưởng tới chất lượng như thế nào?”. Sự khác biệt lớn chỉ có giữa trà đen và trà xanh là cách chúng được chế biến. Theo chuyên gia dinh dưỡng Marissa Meshulam có trụ sở tại New York, lá trà đen bị oxy hóa sau khi thu hoạch, có nghĩa là chúng tiếp xúc với không khí để làm khô. Bước này tác động đến hương thơm và vị của trà, tạo cho trà đen có hương vị đậm hơn. Lá trà xanh được làm nóng và sấy khô ngay sau khi thu hoạch để ngăn quá trình oxy hóa. Đây là lý do tại sao trà xanh có vị nhẹ hơn và nhiều tính thảo mộc hơn so với trà đen. Trà xanh dường như là loại trà tốt chỉ có vì nó chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn. Những chất này chiếm 30-42% chất khô trong trà, so với chỉ 3-10% trong trà đen đã trải qua quá trình lên men. Trà xanh ít gây hưng phấn hơn vì nó chứa ít caffeine hơn. Trà xanh cũng cung cấp ít florua và nhôm hơn so với trà đen. Những chất này có khả năng tích tụ trong cơ thể và cuối cùng tạo ra tác dụng độc hại.
Ngoài ra, cả hai loại trà đều có caffein chứa axit amin L-theanine, nó hoạt động khác với caffein có trong cà phê. L-theanine giúp bạn thoải mái hơn trong khi cũng tạo sự tỉnh táo, caffeine từ cà phê vừa tạo tỉnh táo lại có thể gây ra lo lắng hoặc căng thẳng.
Trà trắng, được làm từ búp trắng và lá non chỉ có của cây trà, ít bị ô nhiễm chỉ có nhưng cũng đắt chỉ có do độ quý hiếm của nó.
3. Làm thế nào để tiêu thụ trà một cách tốt chỉ có?
Vì chất tannin trong trà cản trở sự hấp thụ sắt, tốt chỉ có bạn không nên uống trà cùng với bữa ăn mà cách xa bữa ăn ít chỉ có 1 giờ trước hoặc sau khi ăn. Để tận dụng hết những lợi ích sức khỏe của trà, bạn nên sử dụng khoảng 2g lá mỗi cốc. Thời gian ngâm tối ưu là 5 phút đối với trà xanh, 5-10 phút đối với trà đen và 15 phút đối với trà trắng.
Trà đen chứa khoảng 47 mg caffeine trong mỗi tách trà, trong khi trà xanh chứa khoảng 28 mg caffeine trong mỗi tách. Những người không muốn tác dụng gây kích thích của caffein có trong trà có thể bỏ nước hãm trà đầu tiên, sau đó thêm nước và uống nước thứ 2. Nếu bạn muốn uống trà vào buổi chiều, bạn có thể chọn trà xanh thay vì trà đen để không ảnh hưởng tới giấc ngủ. Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/tra-den-tra-xanh-va-cach-uong-co-loi-nhat-169220429105601714.htm
Theo Tổ chức Y tế thế giới, sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm, trong đó hơn 7 triệu người tử vong do sử dụng thuốc lá trực tiếp và khoảng 1,2 triệu người tử vong do hút thuốc lá thụ động. Hút thuốc lá cũng là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và làm tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh về đường hô hấp. Theo đánh giá của Hội đồng các chuyên gia y tế công cộng được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) những người hút thuốc có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe do COVID-19 cao hơn so với những người không hút thuốc. Bên cạnh tác hại về sức khỏe, sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội, các tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí cho khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc, giảm sút hoặc mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới, tổn thất kinh tế toàn cầu do thuốc lá gây ra mỗi năm là 1.400 tỷ đô la Mỹ.
Sử dụng thuốc lá cũng làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống. Theo Tổ chức Y tế thế giới: hàng năm có khoảng 5% diện tích rừng bị phá để trồng cây thuốc lá và lấy gỗ để sấy thuốc lá; Ước tính mỗi năm cần 18 tỷ cây xanh để làm củi sấy thuốc lá; Việc sử dụng thuốc lá thải ra môi trường mỗi năm khoảng từ 3.000 đến 6.000 tấn formaldehyde, từ 12.000 đến 47.000 tấn nicotine và từ 300 đến 600 triệu ki-lô-gam chất thải độc hại của các mẩu thuốc lá. Theo WHO, các tác động môi trường của việc sử dụng thuốc lá gây thêm áp lực không cần thiết đối với các nguồn tài nguyên vốn đã khan hiếm, đặc biệt đối với các nước đang phát triển do hơn 80% số người sử dụng thuốc lá là tại các nước này.
Nhằm thông tin tới cộng đồng những tác hại của thuốc lá tới môi trường, Tổ chức Y tế thế giới chọn thông điệp “Thuốc lá – mối đe dọa tới môi trường của chúng ta” làm chủ đề Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2022. Thông qua chủ đề này, Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của sử dụng thuốc lá tới môi trường, không hút thuốc lá để hạn chế việc gây ô nhiễm môi trường sống và làm việc.
Tại Việt Nam, với sự quan tâm, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ ngành, các tổ chức Chính trị – xã hội, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tăng cường nâng cao nhận thức trong cộng đồng về tác hại của việc hút thuốc, xây dựng môi trường không khói thuốc, tổ chức công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá, kiểm tra giám sát…công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. So với năm 2015, năm 2020 tỷ lệ sử dụng hút thuốc lá chung giảm từ 22,5% năm 2015 xuống 21,7% năm 2020. Tỷ lệ nam giới hút thuốc giảm từ 45,3% năm 2015 xuống 42,3% năm 2020. Đặc biệt tỷ lệ hút thuốc thụ động cũng giảm đáng kể tại các địa điểm như: nơi làm việc, cơ sở y tế, cơ sở giáo dục, trên phương tiện giao thông công cộng và khu vực trong nhà. Theo kết quả khảo sát hành vi sức khỏe học sinh Toàn cầu tại Việt Nam do Tổ chức Y tế thế giới thực hiện năm 2019, tỷ lệ hút thuốc trong học sinh trong độ tuổi 13-17 từ 5,36% năm 2013 xuống 2,78% năm 2019, đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong việc ngăn ngừa hút thuốc lá trong giới trẻ.
SKĐS – Nhiều người áp dụng chế độ ăn để giảm cân, giảm mỡ bụng, tính toán kỹ lưỡng ăn gì, ăn bao nhiêu. Tuy nhiên, suốt một kỳ nghỉ dài rất khó cưỡng lại các món ăn hấp dẫn khiến bạn nhanh chóng muốn lấy lại vóc dáng. Một bữa sáng đúng cách sẽ giúp bạn điều này. Chế độ ăn uống khoa học sẽ giúp loại bỏ chất béo tích tụ nhiều ở vùng bụng. Bắt đầu ngay từ bữa sáng, bạn đã có thể bắt đầu một ngày mới thật thoải mái, vui tươi. Để giảm mỡ bụng, cần lên kế hoạch cho một bữa sáng hoàn hảo. Theo đó, những người ăn kiêng nên cố gắng nhắm mục tiêu đến chất béo nội tạng, chất tích tụ quanh khoang bụng và có liên quan đến nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch, kháng insulin và các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng khác.
1. Bắt đầu bữa sáng với nước giúp giảm mỡ bụng
Ngoài thực phẩm hàng ngày, nước là một phần không thể thiếu phục vụ cho các hoạt động của cơ thể. Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia: Mỗi nhóm tuổi có nhu cầu nước uống khác nhau. Trẻ nhỏ nên uống 1 lít nước mỗi ngày, trẻ lớn hơn 50ml nước/1kg cân nặng, người trưởng thành 2-2,5 lít nước/ngày, người lao động nặng, ra nhiều mồ hôi cần thêm 500ml-1 lít nước/ngày.
Đặc biệt, một cốc nước ấm vào buổi sáng sau khi thức dậy khoảng 10 phút sẽ giúp khởi động quá trình trao đổi chất trong ngày. Khi các cơ quan hoạt động hiệu quả sẽ giúp cơ thể đốt cháy nhiều năng lượng dự trữ và chất béo nội tạng vào buổi sáng. Việc chọn uống nước vào buổi sáng cho phép cơ thể bù nước sau nhiều giờ nhịn ăn. Điều này cũng giúp bạn có nước trong dạ dày để chuẩn bị thức ăn.
2. Bổ sung protein
Protein được xem là chất dinh dưỡng quan trọng chỉ có để giảm cân, điều này là do cơ thể phải sử dụng nhiều calo hơn để chuyển hóa protein, so với chất béo hoặc carbs. Protein cũng giúp bạn cảm thấy no lâu hơn và không có cảm giác thèm ăn nhiều.
Một nghiên cứu về bữa sáng được áp dụng với đối tượng thiếu niên thừa cân và béo phì. Hai nhóm đối tượng sẽ sử dụng bữa sáng giàu protein và bữa sáng bình thường trong nhiều ngày. Kết quả, những thiếu niên ăn bữa sáng giàu protein đạt hiệu quả giảm cân, giảm lượng calo hàng ngày và giảm cảm giác đói hơn nhóm còn lại. Các chuyên gia cũng khuyến nghị nên sử dụng bữa sáng gồm 25-30g protein.
3. Nạp chất xơ
Theo BS. Lê Trịnh Thủy Tiên, chất xơ có ở trong các thực phẩm nguồn gốc thực vật, có 2 loại chất xơ là loại hoà tan trong nước và loại không tan trong nước.
Nhu cầu chất xơ khuyến nghị cho người Việt Nam ít chỉ có là 20-25g/người/ngày. Khi ăn các món có chất xơ thì cần uống nhiều nước hay chất lỏng để giúp đẩy chất xơ qua ruột dễ dàng. Lựa chọn những thực phẩm chứa nhiều chất xơ cho bữa sáng sẽ giúp giảm lượng đường và chất béo được hấp thụ, giúp cơ thể dự trữ mỡ nội tạng. Thực phẩm giàu chất xơ có thể được tìm thấy trong rau và ngũ cốc nguyên hạt với hơn 5g chất xơ trong mỗi khẩu phần.
Để có một bữa sáng hoàn hảo giúp giảm mỡ bụng, hãy chọn những món ăn sáng phổ biến trong số này có nhiều chất xơ như: Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc làm từ ngũ cốc nguyên hạt, cám hoặc yến mạch cán mỏng, hoa quả và rau, cám yến mạch hoặc mầm lúa mì rắc lên ngũ cốc và sữa chua, cháo bột yến mạch…
4. Bột yến mạch, thực phẩm vàng cho bữa sáng lành mạnh
Chọn một bữa sáng nguyên hạt và đầy đủ protein có thể giúp giảm chất béo bằng cách giữ cho bạn cảm thấy no lâu hơn. Điều này sẽ ngăn chặn việc ăn quá nhiều trong suốt buổi sáng và mang đến cho bạn một bữa sáng giàu chất dinh dưỡng hơn là một bữa sáng nhiều calo.
Bột yến mạch là một bữa ăn sáng tuyệt vời để thay thế bánh ngọt ăn sáng chứa nhiều carbohydrate tinh chế. Yến mạch là nguồn ngũ cốc nguyên hạt tuyệt vời và chứa nhiều chất xơ cũng như chất dinh dưỡng giúp chúng trở thành một bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ lành mạnh. Bột yến mạch tốt cho sức khỏe, có thể được chế biến món mặn hoặc ngọt mà không bị dư thừa calo. Một số loại phủ và hỗn hợp tốt chỉ có cho bột yến mạch bao gồm các loại hạt, quế, quả việt quất, dâu tây và chuối. Yến mạch mặn có thể được chế biến tốt cho sức khỏe bằng cách thêm cà chua, trứng, nấm và rau bina.
5. Tránh thức ăn sáng chế biến sẵn
Rất nhiều người có xu hướng ăn thức ăn nhanh hoặc tiện lợi cho bữa sáng với những thực phẩm như xúc xích, thịt nguội, hambuger…
Trong khi đó các món đồ ăn nhanh thường là đồ rán, nhiều mỡ và carb, không chỉ gây hại cho vòng eo của bạn mà còn khiến bạn nhanh đói hơn.
Vì vậy, hãy từ bỏ thói quen đó và cố gắng chuẩn bị cho mình một bữa sáng lành mạnh. Có thể chọn những món ăn nhanh như trái cây và sữa chua, yến mạch với protein nạc hoặc làm sinh tố.
Đảm bảo ăn các loại thực phẩm nguyên chất và tránh càng nhiều đường và chất béo càng tốt.
SKĐS – Dứa là một loại trái cây nhiệt đới cực kỳ ngon, giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Dứa có quanh năm nhưng nhiều và ngon chỉ có là từ tháng 3 đến tháng 7. Hãy tranh thủ lúc vào mùa để tận dụng những lợi ích sức khỏe từ loại trái cây này. Dứa chứa nhiều chất dinh dưỡng, chất chống ôxy hóa và các hợp chất hữu ích khác, chẳng hạn như các enzym có thể bảo vệ chống lại chứng viêm và bệnh tật. Dứa thường được ăn tươi, ép nước hoặc nướng, làm bánh…
1. Là trái cây giàu dinh dưỡng
Hàm lượng calo trong dứa thấp nhưng lại có hàm lượng chất dinh dưỡng ấn tượng. Chỉ 1 cốc (165g) dứa đã chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng:
Lượng calo: 83
Chất béo: 1,7g
Chất đạm: 1g
Carbs: 21,6g
Chất xơ: 2,3g
Vitamin C: 88% giá trị hàng ngày (DV)
Vitamin B6: 11% DV
Dứa đặc biệt giàu vitamin C và mangan. Trong đó, vitamin C cần thiết cho sức khỏe miễn dịch, hấp thụ sắt, tăng trưởng và phát triển, trong khi mangan cung cấp các đặc tính chống ôxy hóa và hỗ trợ tăng trưởng và trao đổi chất.
Các chất chống ôxy hóa giúp ngăn chặn quá trình ôxy hóa trong cơ thể, có thể hỗ trợ ngăn ngừa chứng viêm và các bệnh mạn tính khác.
Dứa cũng chứa các vi chất dinh dưỡng khác, như đồng, thiamine và vitamin B6, rất cần thiết cho sự trao đổi chất lành mạnh.
Dứa cung cấp cho cơ thể một lượng vitamin B lành mạnh, bao gồm thiamin, niacin, B6 và folate. Những chất dinh dưỡng rất quan trọng để hình thành các tế bào hồng cầu mới, mang ôxy đến các cơ quan và mô của cơ thể. BS. Hoàng Xuân Đại: “Quả dứa (trái thơm) không những dùng làm thức uống giải nhiệt ngày nóng nực mà còn giúp chữa được viêm thận, viêm phế quản, tiêu chảy…”
2. Có nhiều lợi ích với sức khỏe
2.1 Chống lại chứng viêm
Bromelain, một loại enzym tiêu hóa trong dứa, có đặc tính chống viêm và giảm đau. Điều này đặc biệt có lợi khi cơ thể bị nhiễm trùng, như viêm xoang, hoặc chấn thương, như bong gân hoặc bỏng. Nó cũng làm giảm cơn đau khớp của bệnh viêm xương khớp. Vitamin C trong nước ép dứa cũng giữ cho mức độ viêm ở mức thấp.
Mặc dù cơ thể cần có phản ứng viêm để chống lại bệnh tật, nhưng quá nhiều tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể, đặc biệt là trong thời gian dài, có thể dẫn đến các tình trạng như ung thư. Sức mạnh chống viêm trong bromelain có thể giúp chống lại chứng viêm và có thể ngăn chặn sự phát triển của một số khối u.
Mặc dù ăn dứa không phải là đảm bảo không bị ung thư nhưng ăn nhiều trái cây và rau quả nhiều màu sắc, bao gồm cả dứa là một cách tốt để giúp hỗ trợ ngăn ngừa ung thư và các tình trạng sức khỏe khác.
2.2 Hỗ trợ tiêu hóa
Đây là một lý do khác để khiến dứa trở thành món tráng miệng tốt cho nhiều người. Dứa chứa một lượng đáng kể chất xơ, giúp tiêu hóa tốt hơn. Nó cũng chứa bromelain, được cho là có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa.
Điều này đặc biệt hữu ích với những người bị suy tuyến tụy, là tình trạng tuyến tụy không thể tạo ra đủ các enzyme tiêu hóa mà cơ thể cần.
2.3 Hỗ trợ giảm đau khớp
Khả năng chống viêm của bromelain trong dứa có thể giúp giảm đau cho những người bị viêm xương khớp. Nếu bị đau khớp do viêm xương khớp, hãy thử thêm dứa vào chế độ ăn uống. Tuy nhiên, đây chỉ là những hành động bổ sung, người bệnh vẫn phải dùng thuốc hoặc nếu cần thay đổi liều lượng cần phải có sự tư vấn của bác sĩ.
2.4 Ngăn ngừa cảm cúm
Dứa chứa nhiều vitamin có lợi cho sức khoẻ, có khả năng tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể có sức đề kháng để chống bệnh tật. lại những bệnh như ho, cảm cúm… Ngay cả khi bạn đang ốm, dứa và các thức uống từ dứa cũng có thể thay thế cho thuốc, giúp bạn mau khoẻ.
2.5 Sức khỏe tim mạch
Hàm lượng chất xơ, kali và vitamin C trong dứa đều thúc đẩy sức khỏe tim mạch. Trong một nghiên cứu, những người tiêu thụ 4.069 mg kali mỗi ngày giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim thiếu máu cục bộ khi so sánh với những người tiêu thụ ít kali hơn.
2.6 Giúp làm đẹp da
Vitamin C có trong dứa có tác dụng chống ôxy hóa và làm chậm quá trình lão hóa. Quả dứa còn có tác dụng dưỡng da hiệu quả nhờ dồi dào hàm lượng alpha hydroxyl acid, một thành phần quan trọng trong các loại kem chống nhăn, giúp tẩy tế bào da chết và góp phần tái tạo tế bào da mới. Khi được ăn ở dạng tự nhiên hoặc bôi tại chỗ, có thể giúp chống lại tổn thương da do ánh nắng mặt trời và ô nhiễm, giảm nếp nhăn và cải thiện kết cấu da tổng thể. Vitamin C cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành collagen, hệ thống hỗ trợ của da. Nguồn:https://suckhoedoisong.vn/dua-bo-duong-re-tien-tot-cho-suc-khoe-nhung-6-nhom-nguoi-khong-nen-an-169220430003021962.htm
SKĐS – Chạy bộ có thể là một lựa chọn tuyệt vời để thúc đẩy quá trình giảm cân lành mạnh và bền vững.
Giảm cân đòi hỏi bạn phải đốt cháy nhiều calo hơn mức tiêu thụ và tập thể dục có thể giúp bạn thực hiện điều đó. Chạy bộ đốt cháy nhiều calo hơn hầu hết các loại hình tập thể dục khác vì nó đòi hỏi nhiều nhóm cơ khác nhau cùng hoạt động. Ngoài ra, bạn có thể tiếp tục đốt cháy calo trong thời gian dài sau khi tập luyện. Đây còn gọi là mức tiêu thụ oxy quá mức sau khi tập thể dục (EPOC), gây ra bởi quá trình trao đổi chất tăng cao sau khi tập thể dục.
1. Lợi ích sức khỏe của chạy bộ
Chạy bộ là một trong những cách hiệu quả và đơn giản chỉ có để chúng ta có thể vận động cơ thể tối đa. Khi chạy, bạn đẩy người về phía trước và bật chân lên. Các cơ tứ đầu đùi, gân khoeo, mông, hông, bắp chân và cơ bàn chân hoạt động mạnh. Thời điểm chân bạn chạm đất, bạn tạo ra lực xuyên qua cơ thể giúp cơ và xương chắc chắn. Ngoài ra, cơ bàn chân và bắp chân của bạn hoạt động như một máy bơm hỗ trợ lưu thông máu để tăng cường sức khỏe tim mạch.
Hơn nữa, chạy bộ còn giúp cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn. Endorphin – một hormone hạnh phúc – được giải phóng trong quá trình cơ thể vận động, giúp bạn giảm căng thẳng.
Nếu bạn chạy bộ ngoài trời, cơ thể có cơ hội tăng cường hấp thụ vitamin D, giúp cải thiện tâm trạng, tăng sức đề kháng, tốt cho sức khỏe xương khớp.
2. Chạy bộ có giúp bạn giảm cân không?
Chạy bộ là một hình thức tập thể dục tuyệt vời và cực kỳ hữu ích trong việc giảm cân và giữ dáng. Một nghiên cứu từ Đại học Syracuse (New York, Mỹ) cho thấy rằng chạy một dặm (tương đương 1,6 km) đốt cháy nhiều hơn 33 calo so với cùng một quãng đường đi bộ.
Chạy bộ có khả năng đốt cháy một lượng lớn calo, nhưng giảm cân không chỉ là bạn đốt cháy bao nhiêu calo. Nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến cân nặng của bạn, chẳng hạn như chế độ ăn uống, nội tiết tố, gene, thói quen tập luyện tổng thể và lối sống.
Hơn nữa, bạn sẽ không đạt được mục tiêu giảm cân nếu chỉ tập trung vào chạy bộ. Bạn cần tìm sự cân bằng giữa các bài tập tim mạch và nâng tạ. Các bài tập nâng tạ và cardio cung cấp nhiều sức mạnh hơn và tăng cường các mô liên kết và bảo vệ bạn khỏi nguy cơ chấn thương.
Điều quan trọng hơn cả là bạn phải dành thời gian cho cơ thể hồi phục năng lượng cần thiết. Giấc ngủ là điều kiện quan trọng. Bạn cần ngủ tối thiểu 6 giờ mỗi đêm, nhưng tốt chỉ có là 7-8 giờ.
3. 6 mẹo hữu ích khi bạn bắt đầu chạy bộ
Chạy bộ có thể tăng cường sức khỏe và giúp bạn giảm cân lành mạnh, bền vững. Nếu bạn muốn bắt đầu chạy bộ, hãy tham khảo những mẹo sau đây:
Khởi động: Bạn luôn nhớ cần khởi động trước khi chạy hoặc tiến hành bất kỳ bài tập nào. Các bài tập tĩnh sẽ giúp thả lỏng cơ bắp của bạn và chuẩn bị cho các khớp của bạn cho quá trình tập luyện sắp tới, trong khi các bài tập động sẽ làm tăng nhịp tim và lưu thông máu.
Tâm trạng vui vẻ: Bạn cần có thái độ vui vẻ và thoải mái khi bắt đầu chạy bộ. Nếu bạn ghét nó hoặc đã có những trải nghiệm tiêu cực, bạn sẽ miễn cưỡng và cảm thấy không thoải mái khi bước ra ngoài. Nên có một người bạn đồng hành hoặc tham gia một câu lạc bộ chạy để bạn hoạt động đều đặn hơn.
Chuẩn bị kỹ về trang phục: Hãy chắc chắn rằng bạn được trang bị đầy đủ trang phục phù hợp để chạy bộ. Ví dụ, áo ngực thể thao, quần legging và áo phông cũng như giày chạy bộ tiêu chuẩn.
Hãy bắt đầu từ việc nhỏ: Hãy bắt đầu với việc đi bộ nhanh và dành tối thiểu 6 tuần để xây dựng thói quen chạy đều đặn. Hãy xen kẽ giữa đi bộ và chạy bộ, đồng thời đặt mục tiêu tăng thời gian chạy bộ của bạn mỗi ngày.
Hít thở đúng cách: Hít thở là một yếu tố quan trọng của việc chạy và thở không đúng hoặc không đều có thể gây ra những ảnh hưởng không tốt cho cơ thể. Cơ hoành có nhiệm vụ hút không khí vào khoang ngực, nhưng để nó làm được điều này đúng cách, bạn cần phải giữ thẳng lưng. Nếu không, các cơ khác sẽ bắt đầu chùng xuống và khi chúng làm việc quá sức, bạn có thể bị chuột rút.
Nghỉ ngơi phù hợp:Hãy dành ít chỉ có 2 ngày nghỉ ngơi hoàn toàn mỗi tuần để tránh tập luyện quá sức, có thể gây chấn thương. Xem xét các hoạt động ít tác động khác, chẳng hạn như bơi lội, ít chỉ có 1 lần mỗi tuần.
Hiện nay, nhiều tỉnh thành trong cả nước đang triển khai tiêm chủng vắc-xin phòng COVID-19 cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi. Nhiều bậc phụ huynh thắc mắc không biết tiêm vắc-xin phòng COVID-19 bao lâu thì tiêm được các vắc-xin khác như cúm mùa, phế cầu, viêm não Nhật Bản, não mô cầu, … hoặc ngược lại tiêm những vắc-xin này bao lâu thì tiêm được vắc-xin phòng COVID-19.
Trước đây Ủy ban tư vấn về thực hành tiêm chủng (ACIP) và Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo vắc-xin phòng COVID-19 và các vắc-xin khác nên tiêm cách nhau ít chỉ có 14 ngày. Tuy nhiên, sau một thời gian thực hiện, các cơ quan này nhận thấy có nhiều trẻ bị trễ lịch tiêm các vắc-xin khác và có nguy cơ mắc các bệnh khác ngoài COVID-19. Vì vậy, khuyến cáo mới chỉ có của CDC Hoa Kỳ là có thể tiêm cùng thời điểm và tiêm ở các vị trí khác nhau.
Như chúng ta đã biết, hai loại vắc-xin phòng COVID-19 đang được sử dụng tiêm cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi thuộc nhóm vắc-xin mRNA. Vắc-xin này không bị ảnh hưởng bởi kháng thể lưu hành trong máu của người được tiêm vắc-xin. Ngược lại, kháng thể được tạo ra từ vắc-xin phòng COVID-19 là đặc hiệu với protein gai, không bị ức chế hoặc tương tác với các kháng nguyên có trong các loại vắc-xin hiện có trên thì trường hiện nay, kể cả vắc-xin sống giảm độc lực như Sởi, Trái rạ, Sởi-Quai bị-Rubella, …
Vì vậy, nhằm giúp các cháu có miễn dịch tốt chỉ có phòng ngừa bệnh COVID-19 cũng như không chậm trễ việc tiêm ngừa các vắc-xin khác và cũng đảm bảo việc theo dõi an toàn sau tiêm chủng vắc-xin phòng COVID-19, chúng tôi khuyến cáo: Không trì hoãn tiêm vắc-xin phòng COVID-19 cho những trẻ trước đó đã tiêm các loại vắc-xin khác cho dù mới tiêm dưới 14 ngày. Ngược lại, những trẻ mới tiêm vắc-xin phòng COVID-19 thì nên đợi ít chỉ có 14 ngày sau mới tiêm các vắc-xin khác với mục đích là để tập trung theo dõi các tác dụng không mong muốn sau tiêm vắc-xin phòng COVID-19, trong đó có viêm cơ tim và viêm màng ngoài tim. Tuy nhiên, trẻ có thể tiêm vắc-xin khác mà không chờ đến 14 ngày sau nếu việc tiêm vắc-xin khác là rất cần thiết.