Nhiều người thường uống một ly cà phê rồi mới ăn sáng hoặc thậm chí bỏ qua bữa ăn này. Tuy nhiên, thói quen này có thể gây hại cho sức khỏe cần loại bỏ

Uống cà phê khi chưa ăn sáng là thói quen không hề tốt cho sức khỏe. Ảnh: Freepik.

Bắt đầu ngày mới bằng một ly cà phê là thói quen phổ biến của nhiều người. Ngoài tác dụng giúp tỉnh táo, cà phê còn được cho là cải thiện tâm trạng, hỗ trợ chức năng não, góp phần kiểm soát cân nặng và thậm chí có thể giảm nguy cơ mắc tiểu đường type 2, bệnh tim hay Alzheimer.

Tuy vậy, thực tế có không ít người bỏ qua bữa sáng, thay vào đó chỉ uống cà phê để lấy lại sự tỉnh táo. Thói quen này có thể khiến cơ thể chịu nhiều tác động bất lợi, bởi uống cà phê khi bụng rỗng dễ gây hại nhiều hơn là mang lại lợi ích.

Tăng nguy cơ mất nước

Theo trang Health Shots, caffeine có tác dụng lợi tiểu, thúc đẩy quá trình bài tiết nước tiểu và làm tăng nguy cơ mất nước. Khi uống cà phê lúc chưa ăn sáng, tình trạng này có thể nghiêm trọng hơn do cơ thể vốn đã thiếu dịch sau một đêm dài. Nếu không bổ sung đủ nước trong ngày, mất nước dễ dẫn đến đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần.

Rối loạn tiêu hóa

Theo Insider, cà phê, dù có caffeine hay không caffeine, đều kích thích quá trình sản xuất axit dạ dày. Khi dạ dày không có thức ăn, không có gì để tiêu hóa lượng axit đó, nên axit có thể bắt đầu tác động lên niêm mạc dạ dày.

Uống cà phê khi bụng đói có thể làm tăng tác dụng kích thích. Tính axit này khiến bạn bị ợ nóng và khó tiêu nghiêm trọng, thậm chí loét dạ dày cũng có thể xảy ra.

Tăng căng thẳng

Uống cà phê khi bụng đói, hoặc vào sáng sớm trước khi ăn sáng, có thể làm tăng nồng độ cortisol trong cơ thể. Ngay từ khi bạn mở mắt vào buổi sáng, cơ thể đã bắt đầu tiết ra cortisol, loại hormone chịu trách nhiệm điều chỉnh phản ứng miễn dịch, quá trình trao đổi chất và phản ứng với căng thẳng.

Việc kích thích sản xuất cortisol bằng caffeine vào thời điểm nó đã đạt mức cao chỉ có sẽ chỉ khiến căng thẳng gia tăng. Thực tế, một số chuyên gia khuyên bạn nên uống cà phê vào giữa buổi sáng hoặc đầu giờ chiều để tăng cường sự tỉnh táo mà không làm tăng mức độ căng thẳng

Uống cà phê hàng ngày sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu uống đúng cách. Ảnh: Prevention.

Tăng đột biến đường huyết

Uống cà phê, đặc biệt cà phê sữa hoặc thêm nhiều đường, khi bụng đói cũng có thể làm thay đổi lượng đường trong máu, do caffeine gây ra sự tăng đột biến đường huyết tạm thời. Nếu không ăn sáng để ổn định đường huyết, sự tăng đột biến này dẫn đến giảm đường huyết đột ngột, có khả năng dẫn đến mệt mỏi, đói và cáu kỉnh.

Trong một số trường hợp, những đợt tăng đột biến này gây ra vấn đề cho người mắc bệnh tiểu đường hoặc các rối loạn liên quan đến đường huyết.

Các vấn đề dinh dưỡng

Một nghiên cứu của Khoa Y, Đại học Thành phố Yokohama (Nhật Bản) cho thấy, cà phê có thể thúc đẩy quá trình “làm rỗng dạ dày”, tức là đẩy thức ăn ra khỏi dạ dày nhanh hơn bình thường. Điều này khiến thức ăn không có đủ thời gian để được tiêu hóa và hấp thụ trọn vẹn trong ruột, lâu dài có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Đáng chú ý, tác động này không chỉ đến từ caffeine; ngay cả cà phê decaf (đã khử caffeine) cũng gây ảnh hưởng tương tự.

Đặc biệt, cà phê đẩy nhanh quá trình đào thải chất lỏng ra khỏi cơ thể qua thận, gây ra tình trạng đi tiểu thường xuyên. Điều này khiến thận không có đủ thời gian để hấp thụ canxi, magiê, kẽm hoặc các khoáng chất quan trọng khác.

Uống cà phê khi bụng đói không phải là thói quen tốt cho sức khỏe, đặc biệt nếu uống thường xuyên. Các tác dụng phụ của thói quen này có thể từ khó chịu nhẹ đến các rối loạn dạ dày và chuyển hóa thực sự.

Vì vậy, để tránh những tác dụng phụ trên, tốt chỉ có bạn nên thưởng thức tách cà phê buổi sáng cùng với bữa sáng cân bằng (bao gồm protein, chất xơ và chất béo). Điều này có thể giúp bảo vệ thành dạ dày hiệu quả. Ăn sáng trước, sau đó uống cà phê sau để tránh tất cả các tác dụng phụ tiêu cực.

Nguồn: znews.vn

SKĐS – Mặc dù lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, nhưng chế độ dinh dưỡng không phù hợp cũng là một yếu tố có thể thúc đẩy quá trình này diễn ra nhanh hơn. Một số loại thực phẩm có thể âm thầm đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể…

1. Tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường có thể khiến bạn nhanh già hơn

Thực phẩm chứa nhiều đường có thể khiến cơ thể nhanh già hơn, vì đường làm tăng quá trình glycation – một phản ứng hóa học trong đó đường trong máu kết hợp với protein, tạo ra các hợp chất gọi là AGEs (Advanced Glycation End-products). Các AGEs này gây tổn thương collagen và elastin – hai loại protein quan trọng giúp da duy trì độ đàn hồi và săn chắc. Khi collagen bị phá hủy, da trở nên nhăn nheo, chảy xệ và mất đi vẻ tươi trẻ.

Ngoài ra, lượng đường cao còn thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể, làm suy giảm khả năng phục hồi tế bào, ảnh hưởng tiêu cực đến làn da và các cơ quan nội tạng. Vì vậy, tiêu thụ đường quá mức không chỉ gây hại cho sức khỏe nói chung mà còn làm gia tăng tốc độ lão hóa.

Khuyến nghị: Nên hạn chế các loại đồ ngọt như kẹo, bánh ngọt, nước ngọt có ga, nước tăng lực… và thay thế bằng nước lọc hoặc nước ép trái cây nguyên chất tự làm – những lựa chọn lành mạnh và an toàn hơn cho cơ thể.

2. Thực phẩm mặn

Thói quen tiêu thụ thực phẩm mặn hoặc có hàm lượng natri cao có thể góp phần đẩy nhanh quá trình lão hóa. Lượng muối dư thừa trong cơ thể gây ra hiện tượng giữ nước, làm sưng phù mô mềm và khiến khuôn mặt trông mệt mỏi, kém săn chắc.

Về lâu dài, chế độ ăn nhiều muối còn ảnh hưởng đến chức năng thận, làm tăng huyết áp và tổn thương mạch máu, những yếu tố góp phần vào quá trình lão hóa toàn thân. Ngoài ra, natri dư thừa còn có thể làm mất cân bằng độ ẩm tự nhiên của da, khiến da khô, dễ nhăn nheo và giảm độ đàn hồi.

Khuyến nghị: Kiểm soát lượng muối trong khẩu phần ăn là một trong những biện pháp quan trọng để duy trì sức khỏe và làm chậm quá trình lão hóa.

3. Thịt nướng cháy

Thịt nướng bị cháy hoặc được chế biến ở nhiệt độ quá cao có thể tạo ra các hợp chất độc hại như hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs) và amin dị vòng (HCAs). Những chất này không chỉ có liên quan đến nguy cơ ung thư mà còn thúc đẩy lão hóa tế bào bằng cách gây viêm và tổn thương cấu trúc DNA.

Ngoài ra, khi thịt bị cháy, quá trình glycation diễn ra mạnh mẽ hơn, tạo ra nhiều AGEs, gây hại cho collagen và elastin trong da, khiến da mất độ đàn hồi và hình thành nếp nhăn sớm.

Khuyến nghị: Nên hạn chế tiêu thụ thịt cháy và ưu tiên các phương pháp chế biến lành mạnh hơn như hấp, luộc hoặc nướng ở nhiệt độ vừa phải. Khi nướng, nên tránh để thịt bị cháy đen – chỉ nên nướng đến khi có màu vàng nâu.

4. Đồ ăn nhanh

Đồ ăn nhanh thường chứa nhiều chất béo bão hòa, đường tinh luyện, muối và phụ gia thực phẩm. Những yếu tố này có thể thúc đẩy phản ứng viêm và stress oxy hóa trong cơ thể. Viêm mạn tính và gốc tự do là hai nguyên nhân chính gây tổn thương tế bào, phá vỡ cấu trúc collagen và elastin, những thành phần thiết yếu để duy trì làn da săn chắc, đàn hồi.

Đồng thời, đồ ăn nhanh thường thiếu hụt vitamin, chất xơ và chất chống oxy hóa. Tiêu thụ thường xuyên đồ ăn nhanh khiến làn da trở nên xỉn màu, nhăn nheo và kém sức sống.

Khuyến nghị: Nên hạn chế đồ ăn nhanh và thay thế bằng thực phẩm lành mạnh như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và cá. Những thực phẩm này giàu chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ làn da, làm chậm lão hóa và tăng cường sức khỏe tổng thể.

5. Bánh ngọt

Bánh ngọt là thực phẩm chứa hàm lượng cao đường tinh luyện và chất béo bão hòa, vốn là các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch và lão hóa sớm. Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều đường, phản ứng glycation sẽ diễn ra, tạo ra các AGEs gây tổn thương đến các mô liên kết như collagen và elastin, khiến da chảy xệ và hình thành nếp nhăn.

Hơn nữa, bánh ngọt thường nghèo chất xơ và thiếu chất chống oxy hóa – các chất quan trọng giúp trung hòa gốc tự do và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Việc tiêu thụ bánh ngọt thường xuyên làm tăng nguy cơ béo phì, đái tháo đường type 2, bệnh tim mạch – những bệnh lý có liên quan chặt chẽ đến quá trình lão hóa toàn thân.

Khuyến nghị: Một lựa chọn thay thế lành mạnh hơn là bánh mì nguyên cám ăn kèm mật ong, giúp bổ sung chất xơ và giảm chất béo có hại.

6. Rượu bia

Rượu bia là tác nhân đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể, đặc biệt là làn da. Khi được chuyển hóa trong gan, rượu tạo ra các gốc tự do – những phân tử không ổn định gây tổn thương tế bào và góp phần vào quá trình lão hóa.

Ngoài ra, rượu còn gây mất nước và làm giảm lượng vitamin A và kẽm, hai vi chất thiết yếu giúp duy trì làn da khỏe mạnh và hỗ trợ tái tạo tế bào. Việc tiêu thụ rượu bia thường xuyên còn gây rối loạn giấc ngủ, suy giảm chức năng gan và làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể. Làn da trở nên khô ráp, xỉn màu, dễ hình thành nếp nhăn và các dấu hiệu lão hóa sớm.

Khuyến nghị: Nên hạn chế tiêu thụ rượu bia và thay thế bằng nước lọc, trà thảo mộc hoặc nước ép trái cây tươi. Những lựa chọn này giúp giữ ẩm cho da, giảm gốc tự do, đồng thời hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa.

Nguồn: suckhoedoisong.vn

SKĐS – Đau là triệu chứng phổ biến của rất nhiều tình trạng sức khỏe…khiến nhiều người phải dùng thuốc giảm đau. Tuy nhiên, một số loại thuốc giảm đau có thể gây hại cho thận nếu sử dụng thường xuyên hoặc trong thời gian dài.

1. Các loại đau và thuốc giảm đau thông dụng

Đau có thể được phân loại theo thời gian kéo dài và nguyên nhân gây ra:

– Đau cấp tính là cơn đau ngắn hạn, thường xảy ra sau chấn thương, phẫu thuật hoặc cúm nặng.

– Đau mạn tính thường kéo dài hơn ba tháng, có thể do viêm khớp, tổn thương thần kinh, ung thư hoặc các bệnh lý mạn tính…

Có nhiều loại thuốc giảm đau, có loại mua không cần đơn thuốc (OTC) và có loại khi dùng cần phải bác sĩ kê đơn:

– Các loại thuốc giảm đau OTC phổ biến là acetaminophen (tylenol) và kháng viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen (advil), naproxen (aleve), diclofenac bôi ngoài da (gel voltaren).

– Thuốc giảm đau theo toa (kê đơn) bao gồm các loại NSAID mạnh hơn, thuốc opioid, một số loại thuốc chống trầm cảm và thuốc chống co giật dùng cho đau dây thần kinh và corticosteroid.

Một số loại thuốc viên kết hợp hai hoặc nhiều loại thuốc (ví dụ, aspirin cộng với acetaminophen hoặc thêm caffeine, codeine). Những sản phẩm kết hợp này có nguy cơ cao chỉ có khi sử dụng hàng ngày trong nhiều năm.

2. Thuốc giảm đau có thể gây hại cho thận như thế nào?

Sử dụng lâu dài một số loại thuốc giảm đau có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ lọc chất thải trong thận. Tổn thương chậm này được gọi là bệnh thận do thuốc giảm đau mà các thuốc NSAID là thủ phạm chính, cụ thể:

– Các thuốc NSAID làm giảm lưu lượng máu trong thận và có thể gây tổn thương thận cấp tính (AKI) hoặc làm trầm trọng thêm bệnh thận mạn tính (CKD). Những người dùng liều cao hoặc sử dụng NSAID hàng ngày có nguy cơ đặc biệt cao.

– Acetaminophen thường an toàn hơn cho thận khi sử dụng ở liều khuyến cáo. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm có chứa acetaminophen cùng với các loại thuốc khác, làm tăng nguy cơ quá liều

– Opioid không gây độc trực tiếp cho thận theo cách tương tự như NSAID, nhưng một số loại thuốc opioid và các chất chuyển hóa của chúng có thể tích tụ ở những người có chức năng thận kém và gây ra tác dụng phụ.

– Corticosteroid thường không gây tổn thương thận trực tiếp, nhưng chúng có thể làm tăng huyết áp, gây giữ nước và làm tăng lượng đường trong máu, những yếu tố gây áp lực cho thận theo thời gian

– Một số loại thuốc giảm đau cũng chứa codeine hoặc caffeine. Sử dụng thuốc viên kết hợp trong thời gian dài dường như có liên quan đến tỷ lệ tổn thương thận cao hơn trong một số nghiên cứu. Đó là lý do tại sao các bác sĩ cảnh báo không nên sử dụng hàng ngày các loại thuốc giảm đau đa thành phần cho chứng đau mạn tính.

3. Ai có nguy cơ tổn thương thận cao hơn?

Không phải ai dùng thuốc giảm đau cũng có nguy cơ như nhau. Những người dễ bị tổn thương chỉ có bao gồm những người đã mắc bệnh thận, người trung niên trở nên, người mắc bệnh tim hoặc bệnh gan, những người đang dùng thuốc điều trị huyết áp như thuốc ức chế men chuyển ACE, ARB hoặc thuốc lợi tiểu, người mắc các bệnh tự miễn như lupus và những người uống nhiều rượu hoặc bị mất nước.

Ngay cả những người khỏe mạnh cũng có thể gặp vấn đề nếu dùng liều cao trong thời gian dài.

4. Các triệu chứng tổn thương thận do thuốc giảm đau

Tổn thương thận do thuốc giảm đau ban đầu có thể âm thầm. Khi xuất hiện các triệu chứng có thể bao gồm mệt mỏi, tiểu ra máu, đi tiểu thường xuyên hơn, đau lưng hoặc đau hông, buồn nôn, sưng chân và lú lẫn.

Bác sĩ sẽ cho người bệnh xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, chẩn đoán hình ảnh và đôi khi sinh thiết để chẩn đoán vấn đề. Bước đầu tiên trong điều trị là ngừng sử dụng các thuốc gây hại.

Việc chăm sóc cũng có thể bao gồm bù nước, điều chỉnh thuốc, thay đổi chế độ ăn uống và các biện pháp giảm đau thay thế… mục tiêu là ngăn ngừa tổn thương thêm và điều trị suy thận nếu có.

Nguồn: suckhoedoisong.vn

Ô nhiễm không khí là mối nguy không thể nhìn thấy bằng mắt thường nhưng ảnh hưởng rất rõ đến sức khỏe. Trong các chất ô nhiễm tại các đô thị, bụi mịn PM2.5 được xem như “sát thủ” âm thầm hủy hoại sức khỏe.

Nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy có hơn 60.000 người tử vong năm 2016 do bệnh tim, đột quỵ, ung thư phổi, phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi ở Việt Nam đều có liên quan tới ô nhiễm không khí.

Tử vong do ô nhiễm cao hơn COVID-19, tai nạn giao thông

Theo Chương trình môi trường Liên hợp quốc (UNEP), hằng năm trên thế giới có khoảng 7 triệu người tử vong do các bệnh lý liên quan đến ô nhiễm không khí – cao hơn số ca tử vong do tai nạn giao thông, COVID-19. 

Trong khi đó Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho hay tình trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam đang diễn biến phức tạp, đặc biệt ở các đô thị lớn như TP.HCM và Hà Nội. Nguồn phát thải chính đến từ giao thông, công trình xây dựng, sản xuất công nghiệp và các hoạt động dân sinh như đốt rác…

Đáng nói là chất lượng không khí tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM thường xuyên ở mức kém, với nồng độ bụi mịn PM2.5 vượt ngưỡng khuyến cáo của WHO, ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp của người dân.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM cũng nhận định hiện nay vấn đề ô nhiễm không khí đang diễn ra rất nghiêm trọng, chỉ có là trong tình hình thời tiết thất thường do biến đổi khí hậu.

Tại TP.HCM, tình trạng này thể hiện rõ nét khi nắng nóng gay gắt, mưa lớn gây ngập lụt thường xuyên và lượng xe cộ ngày càng nhiều, phát thải tăng. Bác sĩ Lê Thị Xuân Mai, phó khoa hô hấp Bệnh viện Nhân dân 115, cho hay ô nhiễm không khí ngoài trời (ambient) là nguyên nhân chính gây bệnh mạn tính và tử vong sớm. 

Bụi mịn PM2.5 là “sát thủ” thầm lặng dễ dàng xâm nhập sâu vào phổi, gây ra các bệnh về tim mạch, hô hấp, ung thư. Theo đó, các bệnh hô hấp thường gặp liên quan đến ô nhiễm không khí gồm hen phế quản (có thể tăng tần suất cơn và tăng độ nặng), viêm phế quản cấp/mạn, viêm phổi (đặc biệt là trẻ em) và ung thư phổi.

Làm gì để bảo vệ sức khỏe?

PGS Trần Văn Ngọc, chủ tịch Hội Hô hấp TP.HCM, chia sẻ thêm số người tử vong do bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) đã âm thầm từ vị trí thứ 6 vượt lên vị trí thứ 3 toàn cầu trong vòng vài năm, chỉ đứng sau bệnh tim thiếu máu cục bộ và đột quỵ, vượt xa nhiều loại ung thư.

Bác sĩ Ngọc lý giải những chất độc hại do ô nhiễm môi trường khi hít vào phổi với người bình thường sẽ có cơ chế thanh lọc, đào thải. Tuy nhiên khi tiếp xúc thường xuyên với các chất độc hại, chỉ có là bụi mịn PM2.5, đây là những chất mà khả năng thanh lọc rất khó. 

Khi cơ thể hít vào, chúng đi vào các phế nang và khuếch tán toàn cơ thể qua hệ thống mạch máu, tác động nhiều cơ quan gây ra COPD, ung thư phổi và các bệnh lý khác như tim mạch, hen phế quản, nhiễm trùng đường hô hấp.

Để bảo vệ sức khỏe, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM khuyến cáo người dân khi ra đường hãy đeo khẩu trang đạt chuẩn. Về nhà nên vệ sinh mũi, miệng, mắt bằng nước muối sinh lý; hạn chế sử dụng bếp than, bếp củi. Những gia đình có người lớn tuổi, trẻ nhỏ, người có bệnh hô hấp, tim mạch nên chú ý kỹ, hạn chế ra ngoài vào những ngày không khí ô nhiễm nặng.

Cũng theo bác sĩ Mai, một trong những biện pháp phòng chống ô nhiễm không khí là cần ủng hộ giao thông xanh tại khu vực đô thị, ưu tiên cho giao thông công cộng, khuyến khích xe điện. 

Ngoài ra cũng cần có lộ trình giảm dần nhiên liệu phát thải cao, thúc đẩy năng lượng sạch, quản lý tốt chất thải; tăng nhận thức, truyền thông về rủi ro ô nhiễm, cách phòng tránh, đặc biệt hướng tới phụ nữ và trẻ em.

Nguồn: tuoitre.vn

Nghiên cứu chỉ ra ánh sáng nhân tạo vào ban đêm gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến giấc ngủ, hệ miễn dịch và tâm trạng, thậm chí làm tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm.

Bệnh cúm có thể dẫn đến viêm phổi khi virus cúm tấn công phổi, làm tổn thương niêm mạc và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm phổi.

Bệnh cúm kéo dài có nguy cơ cao gây biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi. Ảnh: Verywell Health.

Cúm là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến mà mọi người đều mắc phải vào một thời điểm nào đó. Trong khi nhiều người khỏi bệnh sau khoảng một tuần, những người khác lại gặp phải các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi.

Cúm không phải lúc nào cũng chuyển thành viêm phổi, nhưng có một số yếu tố nguy cơ chỉ có định khiến tình trạng này dễ xảy ra hơn.

Bệnh cúm tiến triển thành viêm phổi như thế nào?

Chia sẻ với Channel News Asia, tiến sĩ Valencia Lim, chuyên gia tư vấn tại khoa Y, khoa Hô hấp và Chăm sóc đặc biệt, Bệnh viện Đại học Quốc gia Singapore, cho biết bệnh cúm có thể tiến triển thành viêm phổi theo hai cách.

Thứ chỉ có, virus cúm có thể xâm nhập từ đường hô hấp trên vào phổi, gây viêm phổi do virus.

Thứ hai, nhiễm trùng do virus (như cúm) gây tổn thương đường hô hấp và làm suy yếu hệ thống miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn. Ông cũng nói thêm tình trạng nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn như vậy có thể xảy ra ở 20% số người bị cúm.

Trong khi đó, tiến sĩ Andrew Fang, bác sĩ gia đình tại Doctor Anywhere, cho hay: “Về cơ bản, nếu hệ thống miễn dịch đã suy yếu, có thể bạn bị căng thẳng, không ngủ ngon hoặc gặp các vấn đề sức khỏe khác, khả năng bệnh cúm tiến triển thành viêm phổi sẽ cao hơn”.

Đối với người trưởng thành tương đối khỏe mạnh, các triệu chứng viêm phổi có thể mất từ vài ngày đến một tuần để phát triển. Mặc dù tỷ lệ mắc bệnh cao, viêm phổi không phải lúc nào cũng khiến người bệnh không qua khỏi.

“Trong những trường hợp nặng cần nhập viện, tỷ lệ không qua khỏi có thể lên tới 20%. Những trường hợp cần chăm sóc đặc biệt (ICU) có tỷ lệ không qua khỏi cao hơn, lên tới 40%”, bác sĩ Lim cho biết.

Cảm lạnh có thể gây viêm phổi không?

“Tuy tình huống này ít phổ biến hơn, cảm lạnh (cũng do virus gây ra) đôi khi có thể tiến triển thành viêm phổi”, tiến sĩ Fang cho biết. “Cảm lạnh là bệnh nhiễm trùng nhẹ hơn so với cúm, nhưng vẫn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Đôi khi, các vi khuẩn khác cũng có thể lợi dụng tình trạng suy yếu này và lây nhiễm vào phổi”.

Theo tiến sĩ Lim, đó là lý do những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn người dùng thuốc ức chế miễn dịch hay bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính như bệnh tim và bệnh thận dễ bị viêm phổi.

Triệu chứng dễ nhầm giữa viêm phổi với cúm và cảm lạnh

“Viêm phổi có thể giống cảm lạnh hoặc cúm với các triệu chứng ho, sốt và đau nhức cơ thể”, bác sĩ Fang khuyên mọi người nên chú ý đến viêm phổi thông qua danh sách các triệu chứng dưới đây. Nếu bạn có một hoặc nhiều triệu chứng này, hãy đi khám càng sớm càng tốt:

• Sốt rất cao và/hoặc sốt dai dẳng, đặc biệt là nếu cơn sốt không thuyên giảm sau vài ngày
• Gặp khó khăn trong việc thở hoặc cảm thấy khó thở dù chỉ cần nỗ lực tối thiểu
• Đau ngực, đặc biệt là khi thở hoặc ho
• Nồng độ oxy trong máu thấp hơn 95% trên máy đo oxy tại nhà.

Nguồn: Znew.vn

Phương pháp “chữa đột quỵ” bằng cách chích máu từ đầu ngón tay, dái tai hay đỉnh đầu được nhiều người tin, áp dụng theo, bác sĩ cảnh báo đây là phương pháp phản khoa học, có thể khiến tử vong.

Với hầu hết mọi người, việc hình thành cục máu đông là điều đáng sợ và có thể kéo theo nhiều rủi ro sức khỏe, thậm chí tử vong.

Nên ngừng lối sống ít vận động và có thêm nhiều hoạt động thể chất trong thói quen hằng ngày theo cách an toàn và lành mạnh để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông – Ảnh: FREEPIK

Theo Parade, cục máu đông thực chất là một phần bình thường trong quá trình hoạt động của cơ thể. Vấn đề gây nguy hiểm đến tính mạng phát sinh khi cục máu đông hình thành bất thường bên trong các mạch máu, hoặc khi chúng tách rời và di chuyển đến các bộ phận khác trong cơ thể.

Bác sĩ Danielle Belardo, chuyên gia tim mạch dự phòng tại Los Angeles (Mỹ), cảnh báo mọi người nên ngừng lối sống ít vận động, và có thêm nhiều hoạt động thể chất trong thói quen hằng ngày theo cách an toàn và lành mạnh.

“Duy trì lối sống lành mạnh, vận động cơ bắp thường xuyên giúp giữ cho máu lưu thông, và làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông”, bác sĩ Belardo nói.

Tương tự, bác sĩ tim mạch Mohanakrishnan Sathyamoorthy, trưởng khoa nội tại Trường Y Burnett thuộc Đại học Texas Christian University, bổ sung rằng việc tập thể dục rất quan trọng đối với cơ bắp, giúp ngăn chặn tình trạng ứ trệ, vốn là nguyên nhân chính gây cục máu đông.

Các triệu chứng khác của cục máu đông, theo bác sĩ Belardo, bao gồm ho ra máu, tim đập nhanh, cảm giác choáng váng, khó thở, đau hoặc tức ngực, hoặc nhận thấy sưng tấy, cảm giác ấm lên hoặc thay đổi màu da, đặc biệt ở tay hoặc chân.

Bác sĩ Sathyamoorthy nói thêm, tình trạng sưng một bên cơ thể, xuất hiện đột ngột, thường là ở bắp chân và kèm theo đau hoặc khó chịu, đặc biệt khi gập cơ, là dấu hiệu bạn nên chú ý theo dõi.

Duy trì hoạt động là một trong những điều quan trọng chỉ có bạn có thể làm để ngăn ngừa cục máu đông, đặc biệt nếu bạn làm công việc ít vận động hoặc thường xuyên đi những chuyến bay dài mà không đứng dậy và di chuyển. Hãy đi bộ xung quanh khoang máy bay vài giờ một lần trong các chuyến bay dài để giúp máu lưu thông.

Ngay cả khi bạn không đi máy bay, điều quan trọng là phải tìm cách đưa vận động và tập thể dục vào thói quen hằng ngày theo cách khả thi và phù hợp. Chẳng hạn, với một số người, có thể đơn giản là chọn đi thang bộ thay vì thang máy, hoặc đi bộ cùng bạn bè.

Uống nước chanh pha ấm vào buổi sáng là một thói quen phổ biến trong nhiều năm qua, được nhiều người duy trì với niềm tin rằng thức uống này giúp ‘thanh lọc cơ thể’, ‘giải độc gan’, ‘tăng cường tiêu hóa’ và ‘giảm mỡ nội tạng’…

Một số người cho biết họ cảm thấy khỏe hơn, nhẹ bụng hơn hoặc giảm men gan sau một thời gian uống nước chanh đều đặn. Từ đó, xuất hiện niềm tin rằng nước chanh có thể điều trị được gan nhiễm mỡ – một bệnh lý chuyển hóa ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại.

Tuy nhiên, theo bác sĩ Nguyễn Phối Hiền, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – cơ sở 3, quan điểm này cần được xem xét lại dưới góc độ y học chính thống và dựa trên bằng chứng khoa học.

Nước chanh ấm có trị được gan nhiễm mỡ?

Không có bằng chứng nào cho thấy nước chanh chữa được gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD – Non-Alcoholic Fatty Liver Disease) là tình trạng mỡ tích tụ quá mức trong tế bào gan, không liên quan đến uống rượu bia. Bệnh lý này có liên quan chặt chẽ đến béo phì, rối loạn chuyển hóa mỡ, tiểu đường loại 2 và hội chứng chuyển hóa. Gan nhiễm mỡ tiến triển kéo dài có thể dẫn đến viêm gan, xơ hóa, thậm chí xơ gan và ung thư gan.

Hiện nay, chưa có loại thuốc đặc hiệu nào được FDA (Mỹ) hoặc Bộ Y tế Việt Nam chấp thuận để điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu. Các khuyến nghị quốc tế, như của Hiệp hội Gan Mỹ (AASLD), đều nhấn mạnh rằng điều trị chính của bệnh này là giảm cân hợp lý, điều chỉnh chế độ ăn, vận động thể lực đều đặn và kiểm soát các yếu tố chuyển hóa đi kèm.

Một số nghiên cứu đã khảo sát ảnh hưởng của các loại thực phẩm giàu vitamin C và chất chống oxy hóa đến sức khỏe gan, nhưng cho đến nay, chưa có nghiên cứu đối chứng ngẫu nhiên nào chứng minh việc uống nước chanh đơn thuần có thể làm giảm mỡ trong gan hay cải thiện tình trạng bệnh lý.

Chanh có chứa vitamin C và axit citric, có thể hỗ trợ tiêu hóa ở mức độ nhẹ và cung cấp nước cho cơ thể. Tuy nhiên, việc cho rằng nó có thể “đánh tan mỡ gan” hoặc “làm sạch gan” là cách diễn giải đơn giản hóa, không đúng về mặt cơ chế bệnh sinh.

Thông tin lan truyền và ý kiến chuyên gia

Một số người cho rằng:

• Nước chanh có thể “thải độc gan”. 
• Tính axit của chanh giúp “phân giải mỡ thừa”, từ đó giúp giảm gan nhiễm mỡ. 
• Chanh kích thích sản xuất dịch mật, giúp tiêu hóa chất béo.
• Người dùng cảm thấy nhẹ bụng, da sáng hơn, nên nghĩ bệnh gan đã cải thiện.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia:

• Gan là cơ quan giải độc hiệu quả tự nhiên, không cần đến thức uống “thải độc”.
• Mỡ trong gan là hậu quả của rối loạn chuyển hóa phức tạp, không thể tan ra bằng axit nhẹ trong chanh.
• Sản xuất dịch mật là quá trình nội tiết phức tạp, không phụ thuộc vào chanh.
• Việc cảm thấy khỏe hơn có thể đến từ việc tăng lượng nước uống vào buổi sáng, giảm tiêu thụ đồ ngọt, kiêng rượu bia… chứ không phải do nước chanh trực tiếp tác động.

Thực tế, nhiều nội dung lan truyền trên mạng xã hội không có nguồn trích dẫn khoa học cụ thể, hoặc bị cường điệu để bán các sản phẩm “detox”, “thải độc gan” không rõ nguồn gốc.

Lạm dụng nước chanh có thể gây hại

Uống nước chanh ở mức vừa phải, pha loãng và sau bữa ăn là thói quen không gây hại với người bình thường. Tuy nhiên, nếu:

• Uống chanh đậm đặc khi đói, có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày.
• Người có tiền sử viêm loét dạ dày – tá tràng có thể bị đau, buồn nôn.
• Sử dụng quá nhiều nước chanh trong ngày có thể gây mòn men răng.
• Người đang dùng thuốc điều trị bệnh chuyển hóa cần cẩn trọng khi dùng thực phẩm có tính axit mạnh.
• Với người bệnh gan, đặc biệt khi men gan cao hoặc có dấu hiệu viêm gan, việc tự ý sử dụng các loại “nước detox” không có chỉ định có thể gây tăng gánh nặng cho gan, thậm chí dẫn đến biến chứng nguy hiểm.

Ảnh: AI

Làm gì để phòng và kiểm soát gan nhiễm mỡ?

Theo bác sĩ Nguyễn Phối Hiền, giải pháp điều trị gan nhiễm mỡ hiện nay dựa trên các nguyên tắc sau:

Giảm cân hợp lý

• Chỉ cần giảm từ 5-10% trọng lượng cơ thể có thể cải thiện rõ rệt tình trạng mỡ trong gan.
• Không nên nhịn ăn hoặc dùng các phương pháp giảm cân cực đoan. 

Chế độ ăn uống khoa học

• Hạn chế đồ chiên xào, đường tinh luyện, nước ngọt.
• Ăn nhiều rau xanh, chất xơ, ngũ cốc nguyên cám, cá béo.
• Giảm tối đa rượu bia, kể cả với người có gan nhiễm mỡ không do rượu. 

Tăng cường vận động

• Duy trì ít chỉ có 150 phút hoạt động thể lực mỗi tuần, như đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe.
• Nên kết hợp cả aerobic và các bài tập sức bền. 

Kiểm tra sức khỏe định kỳ

• Theo dõi men gan (ALT, AST), lipid máu, glucose máu.
• Thực hiện siêu âm gan định kỳ, chỉ có là với người có yếu tố nguy cơ như béo phì, tiểu đường.

Uống nước chanh ấm mỗi sáng là một thói quen có thể tốt cho tiêu hóa và cấp nước cho cơ thể nếu được áp dụng đúng cách. Tuy nhiên, việc xem đây là phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ là không đúng với y học hiện đại và tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu lạm dụng hoặc bỏ qua việc điều trị chuyên khoa.

Nguồn: thanhnien.vn