SKĐS – Thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân hiện nay vô cùng phong phú, nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Nhiều sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc, được quảng cáo quá mức, dễ khiến người tiêu dùng ‘rước họa vào thân’ nếu nhẹ dạ tin dùng.

1. Thực trạng thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân

Thực trạng thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân hiện nay đang có nhiều bất cập, tiềm ẩn rủi ro lớn cho người tiêu dùng.

Sự bùng nổ và hỗn loạn: Thị trường thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân tại Việt Nam phát triển rất nhanh, với hàng nghìn sản phẩm. Tuy nhiên, thị trường này đang thiếu kiểm soát, dẫn đến tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan, đặc biệt trên các kênh bán hàng online và mạng xã hội.

Quảng cáo sai sự thật: Nhiều sản phẩm được quảng cáo thổi phồng công dụng như “thần dược”, “thuốc tiên”, có thể chữa bách bệnh hoặc giảm cân cấp tốc mà không cần ăn kiêng hay tập luyện. Các chiêu trò phổ biến là sử dụng hình ảnh người nổi tiếng, giả mạo bác sĩ, chuyên gia để lừa gạt người tiêu dùng.

Sản phẩm không rõ nguồn gốc: Nhiều sản phẩm được sản xuất trong nước nhưng lại dán mác “nhập khẩu từ Mỹ, Nhật, Hàn” để nâng giá trị. Thậm chí, nhiều cơ sở sản xuất trái phép, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Trong năm 2025, các cơ quan chức năng đã liên tục phát hiện và triệt phá nhiều vụ việc liên quan đến sản xuất, buôn bán thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân giả, kém chất lượng, hoặc không rõ nguồn gốc…

2. Hậu quả khi sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc

Sử dụng thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân không đúng cách, đặc biệt là các sản phẩm không rõ nguồn gốc, có thể gây ra những hậu quả khôn lường:

Tổn thương nội tạng

– Gan, thận: Nhiều sản phẩm chứa hóa chất hoặc tạp chất độc hại gây ngộ độc, làm suy giảm chức năng gan, thận, dẫn đến suy gan, suy thận cấp, thậm chí tử vong.

– Hệ tiêu hóa: Gây buồn nôn, tiêu chảy, đau dạ dày, táo bón hoặc thậm chí là mất kiểm soát cơ thắt hậu môn.

Ảnh hưởng đến hệ tim mạch: Nhiều loại thuốc giảm cân chứa chất kích thích (như amphetamine, sibutramine) làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp, gây đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim. Nếu sử dụng lâu dài có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tử vong.

Rối loạn thần kinh và tâm thần: Các chất kích thích trong thuốc giảm cân có thể gây ra cảm giác lo lắng, bồn chồn, căng thẳng, khó ngủ, mất ngủ, và thậm chí là trầm cảm, ảo giác. Đối với những người có tiền sử rối loạn lo âu hoặc trầm cảm, việc sử dụng các sản phẩm này có thể làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Thiếu hụt dinh dưỡng: Một số thuốc giảm cân hoạt động bằng cách ngăn chặn hấp thu chất béo, nhưng lại vô tình cản trở cơ thể hấp thụ các vitamin tan trong dầu như vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K, gây thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng.

Lạm dụng thực phẩm chức năng thay vì chế độ ăn uống lành mạnh có thể gây mất cân bằng dinh dưỡng. Ví dụ, dùng quá nhiều kẽm có thể cản trở hấp thu đồng.

3. Những điều cần đặc biệt cẩn trọng khi giảm cân

Để bảo vệ sức khỏe của bản thân, cần hết sức tỉnh táo khi lựa chọn và sử dụng thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân:

– Tham vấn ý kiến chuyên gia: Trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ. Họ là người sẽ giúp bạn xác định liệu sản phẩm đó có phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn hay không.

– Không tin vào quảng cáo “thần thánh”: Hãy cảnh giác với những lời quảng cáo hứa hẹn hiệu quả “tuyệt đối”, “giảm cân siêu tốc” hoặc “chữa bách bệnh”.

– Kiểm tra nguồn gốc xuất xứ: Chỉ mua các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, có giấy phép của Bộ Y tế hoặc Cục An toàn thực phẩm; kiểm tra kỹ tem chống hàng giả, mã vạch và thông tin nhà sản xuất.

– Hiểu rõ cơ chế và thành phần: Đọc kỹ nhãn sản phẩm để biết thành phần và cơ chế hoạt động; tránh các sản phẩm không ghi rõ thành phần hoặc có chứa các chất cấm.

– Kết hợp với lối sống lành mạnh: Không có loại thuốc hay thực phẩm nào có thể thay thế cho chế độ ăn uống cân bằng và luyện tập thể dục đều đặn. Cân nặng bền vững chỉ có thể đạt được thông qua sự thay đổi lối sống một cách khoa học.

Nguồn: suckhoedoisong.vn

SKĐS – Giảm cân không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn và luyện tập, mà còn chịu tác động từ những thói quen nhỏ như lựa chọn đồ uống hỗ trợ cơ thể tăng trao đổi chất, đốt cháy mỡ thừa.

Một số loại nước uống tự nhiên đã được chứng minh giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, kiểm soát cơn thèm ăn và hỗ trợ tiêu hao năng lượng hiệu quả hơn. Việc bổ sung những loại đồ uống này kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh có thể góp phần kiểm soát cân nặng, giúp đốt mỡ bụng và giảm mỡ bụng một cách bền vững.

Giảm cân không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn và luyện tập, mà còn có thể được hỗ trợ bởi những thói quen nhỏ như lựa chọn đồ uống phù hợp.

Một số gợi ý đồ uống đơn giản tăng cường trao đổi chất, hỗ trợ giảm mỡ bụng:

1. Nước thì là

Đây là một loại thức uống có khả năng kích thích sinh nhiệt, tức quá trình cơ thể tăng nhẹ nhiệt độ để tiêu hao năng lượng, từ đó hỗ trợ giảm mỡ. Trong y học Ayurvedic cổ xưa, hạt thì là (jeera) đã được sử dụng như một vị thuốc bổ và ngày nay tiếp tục được nghiên cứu về tác dụng đối với tiêu hóa và cân nặng.

Điều này là do hạt thì là giàu chất chống oxy hóa, sắt và các hợp chất thực vật có lợi. Những thành phần này giúp cải thiện tiêu hóa, giảm viêm và hỗ trợ điều hòa đường huyết. Một số nghiên cứu cho thấy bổ sung hạt thì là thường xuyên có thể mang lại tác dụng giảm cân nhẹ và giảm số đo vòng eo.

Cách dùng: Đun sôi 1 thìa cà phê hạt thì là với khoảng 2 cốc nước, sau đó lọc lấy phần nước. Uống khi còn ấm, tốt chỉ có là trước bữa sáng để đạt hiệu quả tối ưu.

Trà xanh với quế tăng cường hiệu quả trao đổi chất và kiểm soát cảm giác thèm ăn.

2. Trà xanh với quế

Sự kết hợp giữa trà xanh và quế tạo nên một thức uống giàu chất chống oxy hóa, đồng thời hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Trà xanh chứa nhiều catechin, đặc biệt là hợp chất EGCG (epigallocatechin gallate), có tác dụng thúc đẩy quá trình oxy hóa chất béo và phân giải mỡ thừa, đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với vận động. Thêm quế, loại gia vị nổi tiếng với khả năng cân bằng đường huyết, sẽ giúp tăng cường hiệu quả trao đổi chất và kiểm soát cảm giác thèm ăn.

Cách dùng: Hãm trà xanh trong 3–5 phút, sau đó thêm một nhúm quế vào và khuấy đều. Uống 1–2 lần mỗi ngày để hỗ trợ trao đổi chất và kiểm soát cân nặng.

3. Giấm táo

Giấm táo từ lâu đã được sử dụng như một phương pháp tự nhiên hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cân nặng. Khi pha loãng với nước, giấm táo có thể giúp tạo cảm giác no, hạn chế sự thèm ăn và góp phần điều hòa đường huyết sau bữa ăn.

Giấm táo chứa acid axetic, hợp chất được chứng minh có khả năng làm chậm quá trình rỗng dạ dày, cải thiện độ nhạy insulin và giảm nguy cơ tích trữ mỡ. Một số nghiên cứu quy mô nhỏ cũng ghi nhận việc sử dụng giấm táo thường xuyên có thể giúp giảm nhẹ vòng eo.

Cách dùng: Pha 1–2 thìa canh giấm táo hữu cơ, chưa lọc với nước ấm; có thể thêm chanh, một chút quế hoặc mật ong để dễ uống hơn; dùng trước bữa ăn, khoảng 1–2 lần mỗi ngày.

Giấm táo hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cân nặng

4. Trà gừng chanh

Trà gừng kết hợp với chanh là một thức uống tự nhiên hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi và thúc đẩy trao đổi chất. Gừng nổi tiếng với khả năng kích thích tiêu hóa và tăng cường sinh nhiệt, trong khi chanh giàu vitamin C, giúp thanh lọc cơ thể và bổ sung nước.

Gingerol là hợp chất hoạt tính trong gừng, có đặc tính sinh nhiệt, giúp tăng cường đốt cháy calo và hỗ trợ giảm mỡ. Chanh cung cấp vitamin C và hỗ trợ chức năng gan, đồng thời giúp cơ thể duy trì mức nước cân bằng.

Cách dùng: Đun sôi vài lát gừng tươi trong nước khoảng 10 phút. Thêm nước cốt chanh và uống trong ngày, đặc biệt trước bữa ăn; có thể thêm một chút mật ong để tăng hương vị nếu muốn.

Trà gừng chanh.

5. Cà phê đen tăng cường trao đổi chất, hỗ trợ ‘đốt mỡ’

Cà phê đen là một thức uống nổi tiếng với khả năng tăng cường trao đổi chất. Khi uống nguyên chất, không thêm đường hay kem, cà phê đen có thể giúp giảm cảm giác thèm ăn và kích thích quá trình trao đổi chất tự nhiên. Caffeine trong cà phê thúc đẩy việc giải phóng chất béo dự trữ thành năng lượng thông qua cơ chế tăng adrenaline.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng caffeine có thể làm tăng tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi từ 3–11%, đồng thời cải thiện hiệu suất vận động. Nó cũng hỗ trợ quá trình oxy hóa chất béo và tạm thời ức chế cơn thèm ăn.

Cách dùng: Uống 1–2 cốc cà phê đen mỗi ngày, tốt chỉ có vào buổi sáng. Tránh uống vào cuối ngày để không ảnh hưởng giấc ngủ.

Caffeine trong cà phê thúc đẩy việc giải phóng chất béo dự trữ thành năng lượng.

6. Trà hoa dâm bụt

Trà hoa dâm bụt là một thức uống thảo dược nổi tiếng với khả năng hỗ trợ giảm mỡ bụng và cải thiện sức khỏe tim mạch. Loại trà có màu đỏ thẫm, vị chua nhẹ này được chế biến từ cánh hoa dâm bụt khô, giàu polyphenol và anthocyanin, những chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể.

Chiết xuất hoa dâm bụt đã được nghiên cứu và cho thấy có thể giảm tỷ lệ mỡ cơ thể và hỗ trợ chức năng gan. Tác dụng lợi tiểu tự nhiên của trà giúp giảm tình trạng giữ nước và đầy hơi, đồng thời hỗ trợ cảm giác nhẹ bụng.

Cách dùng: Ngâm 5–10 g cánh hoa dâm bụt khô trong nước sôi từ 5–10 phút; có thể uống ấm hoặc để lạnh, 1–2 lần mỗi ngày.

Hoa dâm bụt khô giàu chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể.

7. Trà chùm ngây và bạc hà

Sự kết hợp giữa chùm ngây và bạc hà tạo nên một thức uống tự nhiên giúp hỗ trợ cân bằng nội tiết tố, cải thiện tiêu hóa và giảm mỡ bụng.

Cây chùm ngây giàu chất chống oxy hóa, protein và khoáng chất thiết yếu, hỗ trợ cải thiện độ nhạy insulin, tăng cường trao đổi chất và sức khỏe đường ruột. Trong khi bạc hà giúp làm dịu đường tiêu hóa, giảm viêm nhẹ và tăng cường quá trình phân giải chất béo, giảm tích mỡ bụng.

Cách dùng: Hòa 1 thìa cà phê bột chùm ngây với vài lá bạc hà tươi vào nước ấm, ngâm khoảng 10 phút, lọc lấy nước và uống vào giữa buổi sáng.

Trà chùm ngây và bạc hà tăng cường phân giải chất béo.

Một số lưu ý khi dùng đồ uống

Không có loại đồ uống nào là “thần dược” giảm cân. Hiệu quả của chúng phụ thuộc vào việc sử dụng đều đặn như một phần của lối sống lành mạnh, kết hợp với chế độ ăn kiểm soát calo, tập luyện sức bền và các hoạt động tim mạch, giúp giảm mỡ nội tạng và cải thiện trao đổi chất.

Thời điểm uống cũng ảnh hưởng đến hiệu quả. Nước gừng, chanh hoặc nước thì là nên uống khi bụng đói, trà xanh hoặc cà phê giữa các bữa ăn, giấm táo sau bữa ăn sẽ tối ưu hóa quá trình tiêu hóa và trao đổi chất.

Tuy nhiên, cần lưu ý điều độ. Tiêu thụ quá nhiều caffeine hay giấm táo có thể gây khó chịu dạ dày, rối loạn giấc ngủ hoặc ảnh hưởng đến thận. Trà xanh dùng liều cao có thể gây căng thẳng cho gan. Để đạt lợi ích tối đa, tốt chỉ có uống không thêm đường và thay thế các loại đồ uống có đường để tránh tăng đột biến insulin và nạp dư thừa calo.

Dù không thể thay thế thuốc cho những người béo phì do bệnh lý, những thức uống này mang lại giải pháp bền vững, hỗ trợ kiểm soát sức khỏe trao đổi chất hàng ngày cho hầu hết mọi người.

Tuy nhiên, trước khi thực hiện thay đổi trong chế độ ăn uống hàng ngày hoặc bất kỳ loại thuốc nào, điều quan trọng là bạn phải tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Đặc biệt, phụ nữ mang thai hoặc những người mắc các bệnh lý như đái tháo đường hoặc rối loạn tuyến giáp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.

Nguồn: suckhoedoisong.vn

PNO – Bác sĩ Bệnh viện Hùng Vương cho biết, hiện nay vẫn có trường hợp chị em bị bệnh phụ khoa, viêm nhiễm do dùng băng vệ sinh không đúng cách, hàng trôi nổi…

Lướt TikTok, chị N.T.T.T. – 39 tuổi, ở TPHCM – thấy kênh bán hàng rao bán băng vệ sinh thương hiệu K. siêu khuyến mãi, kèm quà tặng. “Tôi thường dùng sản phẩm của K.T., loại ban đêm giá hơn 40.000 đồng/bịch. Bây giờ chỉ 17.000 đồng/bịch, mua 10 bịch được tặng túi xách, nước hoa nên tôi đặt mua” – chị T. nói.

Khi nhận sản phẩm, nhìn kỹ, chị mới phát hiện mẫu mã rất giống loại chị hay dùng nhưng tên thì lại là L.T.

Nghĩ bị lừa, chị định bỏ đi nhưng tiếc nên giữ lại xài và đã bị dị ứng. Ban đầu, vùng kín ngứa, khó chịu, khí hư có mùi hôi. Rồi chị phát hiện vùng da nổi nhiều mụn nước li ti, đau rát nên đến Bệnh viện Hùng Vương khám. Bác sĩ chẩn đoán chị bị viêm âm đạo nặng, nguyên nhân do dùng băng vệ sinh không đảm bảo chất lượng. Nghe vậy, chị T. kiểm tra lại hàng đã mua và tá hỏa khi thấy nhiều tạp chất bên trong lớp bông.

Nghe người bán hàng trên Facebook rao bán băng vệ sinh nhập từ Pháp, mùi hương dịu nhẹ, mềm mại, không chỉ thấm hút nhanh mà còn tiêu viêm, diệt khuẩn, chị H.T.D. – 42 tuổi, ở Tây Ninh – đã muốn trải nghiệm sản phẩm mới. Vì vậy, dù giá đến 74.000 đồng/gói 4 miếng, chị vẫn đặt mua 20 bịch để được giảm 30%. Chị cho biết, ban đầu sử dụng, sản phẩm rất dễ chịu, có mùi rất thơm. Nhưng chỉ hơn 2 tiếng sau, chị cảm thấy nóng ran, căng đau vùng kín, nốt ban nổi nhiều, lan ra vùng hậu môn.

“Tôi nghĩ mỗi tháng chỉ xài 1 lần nên sẽ không sao. Tôi không ngờ qua ngày thứ tư, da tôi bị kích ứng, ửng đỏ, đau nhức. Khi thấy thông tin về xưởng sản xuất băng vệ sinh giả, nhái thương hiệu, tôi lấy 1 cái xé ra kiểm tra thì thấy lớp bông bên trong có nhiều hạt li ti, màu không đồng chỉ có. Do lo sợ, tôi đến Bệnh viện Da liễu TPHCM khám, bác sĩ nói bị dị ứng, viêm da tại chỗ, phải bôi kháng sinh điều trị” – chị D. kể.

Bác sĩ của Bệnh viện Hùng Vương cho biết, hiện nay vẫn có trường hợp bệnh nhân bị bệnh phụ khoa, viêm nhiễm do sử dụng băng vệ sinh không đúng cách, hàng trôi nổi, chỉ có là với loại nhét âm đạo vì nghĩ thấm hút mạnh, không bị hâm. Thế nhưng, các sản phẩm không rõ nguồn gốc dễ gây nhiễm trùng đường sinh dục, viêm sinh dục. Nếu không được chẩn đoán, điều trị kịp thời có thể gây viêm tắc vòi trứng, viêm sinh dục mạn tính dẫn đến hiếm muộn, vô sinh.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Vũ Thị Phương Thảo – Trưởng khoa Lâm sàng 1, Bệnh viện Da liễu TPHCM – hiện trên thị trường xuất hiện các mặt hàng giả, hàng nhái băng vệ sinh. Các sản phẩm này không đảm bảo chất lượng, người dùng thường đối mặt với nguy cơ như viêm da tiếp xúc, nhiễm trùng da… Thông thường, khi bị dị ứng, vùng nhạy cảm có thể xuất hiện nhiều mụn nước, ngứa ngấy, cảm giác rất ngứa về đêm, gây khó chịu và mất ngủ. Khi bị dị ứng nặng, có thể xuất hiện triệu chứng viêm đỏ vùng da tiếp xúc, nổi mụn nước li ti, viêm nhiễm âm đạo…

Chưa kể trong sản phẩm trôi nổi, nếu có một số hóa chất gây kích ứng da, tình trạng sẽ nặng nề hơn. Thậm chí, có những sản phẩm không đảm bảo vệ sinh trong khâu sản xuất, làm cho vi nấm, ký sinh trùng, vi khuẩn dễ xâm nhập, khiến người sử dụng bị nhiễm trùng tại chỗ. Vì vậy, khi nghi ngờ bị dị ứng, người dùng nên dừng ngay việc sử dụng loại băng hiện tại, vệ sinh vùng kín bằng nước sạch. Nếu dị ứng nhẹ, sau vài ngày sẽ khỏi, trường hợp nặng hơn, nên đến cơ sở y tế khám.

Bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo khuyến cáo, chị em nên chọn mua hàng từ các thương hiệu uy tín, có nhãn mác rõ ràng. Trường hợp người có cơ địa mẫn cảm, nên ưu tiên sử dụng loại không mùi, làm từ bông tự nhiên, không chứa thuốc nhuộm hay hương liệu; cất giữ ở nơi khô thoáng, sạch sẽ, tránh môi trường ẩm thấp vì vi khuẩn dễ xâm nhập. Thay băng vệ sinh 4 tiếng 1 lần hoặc khi cảm thấy đầy để giữ môi trường khô ráo. Khi có bất cứ dấu hiệu khác thường nào hãy đi khám sớm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Nguồn: báo phụ nữ

Buổi sáng tôi hay bị uể oải, khó tập trung công việc, vậy nên ăn sáng món gì để có thể nạp năng lượng, đủ chất lại tiện lợi, không uể oải? (Liên, 35 tuổi, Hà Nội)

Các khuyến cáo dinh dưỡng ngày nay đã hướng đến hạn chế nhiều thực phẩm từng được cho là lành mạnh, nhưng với trái cây, đây có phải là món bạn được ăn tùy thích

Ngày An toàn người bệnh Thế giới, được tổ chức hàng năm vào ngày 17 tháng 9, là một trong những ngày y tế công cộng toàn cầu được Đại hội đồng Y tế Thế giới lần thứ 72 thành lập năm 2019 thông qua Nghị quyết WHA72.6 – “Hành động toàn cầu vì an toàn bệnh nhân”. Bắt nguồn từ nguyên tắc cơ bản của y học – “Trước tiên là không gây hại”, mục tiêu của Ngày An toàn người bệnh Thế giới là nâng cao nhận thức và sự tham gia của cộng đồng, tăng cường hiểu biết toàn cầu và thúc đẩy hành động toàn cầu để cải thiện an toàn bệnh nhân. Năm 2025, chủ đề là “Chăm sóc an toàn cho mọi trẻ sơ sinh và mọi trẻ em – Safe care for every newborn and every child”, với khẩu hiệu “An toàn cho bệnh nhân ngay từ đầu!”, giúp cộng đồng nhận thức được tính dễ bị tổn thương của nhóm tuổi này trước những rủi ro và tác hại do việc chăm sóc không an toàn gây ra và nhấn mạnh sự cần thiết phải có các biện pháp mạnh mẽ hơn để bảo vệ trẻ em khỏi những tổn hại có thể phòng ngừa được trong chăm sóc sức khỏe. 

Chủ đề Ngày An toàn Người bệnh Thế giới năm 2025 là “Chăm sóc an toàn cho mọi trẻ sơ sinh và mọi trẻ em” (Patient Safety from the Start) với khẩu hiệu “An toàn cho bệnh nhân ngay từ đầu” nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm an toàn cho trẻ em, bắt đầu từ giai đoạn sơ sinh, trong hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn cầu.  WHO kêu gọi hành động khẩn cấp để loại bỏ những tổn hại có thể tránh được trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh, dựa trên những nỗ lực của các chiến dịch trước đây về “sinh nở an toàn”, “ưu tiên an toàn cho bệnh nhân”, “an toàn cho nhân viên y tế”, “an toàn thuốc men”, “sự tham gia của bệnh nhân và gia đình” và “an toàn chẩn đoán”. Ngày An toàn Bệnh nhân Thế giới năm 2025 nhằm thúc đẩy những cải thiện có ý nghĩa và tái khẳng định quyền được chăm sóc an toàn và chất lượng của mọi trẻ em.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi hành động khẩn cấp để loại bỏ những tổn hại có thể tránh được trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh, dựa trên những nỗ lực của các chiến dịch trước. Ngày An toàn Bệnh nhân Thế giới năm 2025 nhằm thúc đẩy những cải thiện có ý nghĩa và tái khẳng định quyền được chăm sóc an toàn và chất lượng của mọi trẻ em.
Mục tiêu của Ngày An toàn người bệnh Thế giới năm 2025:
• Nâng cao nhận thức toàn cầu về rủi ro an toàn trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh tại mọi cơ sở chăm sóc sức khỏe, nhấn mạnh vào nhu cầu cụ thể của trẻ em, gia đình và người chăm sóc.
• Huy động chính phủ, các tổ chức chăm sóc sức khỏe, cơ quan chuyên môn và xã hội thực hiện các chiến lược bền vững để chăm sóc an toàn hơn cho trẻ sơ sinh và trẻ em, như một phần của các sáng kiến rộng hơn về chất lượng và an toàn bệnh nhân.
• Trao quyền cho cha mẹ, người chăm sóc và trẻ em về an toàn bệnh nhân bằng cách thúc đẩy giáo dục, nâng cao nhận thức và tham gia tích cực vào việc chăm sóc.
• Ủng hộ việc tăng cường nghiên cứu về an toàn bệnh nhân trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh.

Tổ CNTT Bệnh viện PTTM Ngô Mộng Hùng

Từ đau họng, ho sốt nhẹ, bà Hiền, ở TP HCM, rơi vào khó thở, phải cấp cứu sau khi con gái lên mạng nhờ người đến nhà truyền hai chai dịch khoảng một lít.

Tại Bệnh viện Gia An 115, bà Hiền, 97 tuổi, được chẩn đoán bị dọa phù phổi do quá tải dịch và suy tim. Bác sĩ xử trí lợi tiểu và hỗ trợ tim ngay lập tức. Sau 20 phút, bệnh nhân mới hết khó thở, sau đó phải tiếp tục điều trị vài ngày mới ổn định.

“Tôi thấy nhiều người quen cứ mệt là truyền dịch, không ngờ lại gây nguy hiểm như vậy”, con gái bà nói.

Không phải ai cũng may mắn hồi phục như bà Hiền. Năm ngoái, một phụ nữ 62 tuổi ở Lào Cai truyền dịch tại nhà bị sốc phản vệ, được đưa đi cấp cứu nhưng tử vong chỉ sau vài giờ. Trước đó, cụ bà 71 tuổi ở Đăk Lăk tím tái rồi lịm đi, tắt thở sau khi truyền dịch tại một phòng khám tư nhân; một cô gái 28 tuổi cũng không qua khỏi sau khi truyền dịch tại phòng khám đa khoa ở TP HCM.

Thực tế, việc tự truyền dịch tại nhà đang trở nên phổ biến, đặc biệt khi người dân bị cảm sốt, mệt mỏi, muốn lấy lại sức nhanh chóng mà ngại đi viện. Trên mạng xã hội và các nhóm cộng đồng, chỉ cần tìm kiếm dịch vụ truyền dịch tại nhà, người dùng dễ dàng tiếp cận nhiều gợi ý từ các cá nhân hoặc phòng khám tư nhân, với cam kết phục vụ tận nơi, 24/7 và giá cả linh hoạt theo khoảng cách. Sự tiện lợi này khiến nhiều người bỏ qua những rủi ro tiềm ẩn, dẫn đến các tai biến nguy hiểm như đã thấy.

Thường tiếp nhận xử trí những ca tai biến truyền dịch, BS.CK1 Đàm Quang Huấn, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Gia An 115, cảnh báo việc truyền dịch tại nhà thường không được theo dõi sinh hiệu liên tục bằng thiết bị y tế chuyên dụng và đội ngũ y tế chuyên nghiệp, do đó có nguy cơ rất cao về sức khỏe cũng như tính mạng cho bệnh nhân.

Theo bác sĩ Huấn, nguy cơ khi tự ý truyền dịch tại nhà là sốc phản vệ, có thể khiến bệnh nhân tử vong trong vài phút nếu không được xử trí cấp cứu kịp thời. Truyền dịch không được kiểm soát còn gây quá tải dịch trong mạch máu dẫn đến phù phổi, suy tim do truyền dịch nhanh hoặc truyền dịch không cần thiết. Rối loạn điện giải và rối loạn nhịp tim cũng có thể xảy ra khi truyền dịch. Nhiễm trùng tại vị trí tiêm và nhiễm trùng máu khi thực hiện việc tiêm truyền trong điều kiện không đảm bảo vô khuẩn.

“Không phải bệnh nhân nào cũng cần truyền dịch, một chai dịch có thể cứu người, nhưng cũng có thể cướp đi mạng sống nếu dùng sai cách”, bác sĩ nói.

Bác sĩ Phạm Thái Ngọc Long, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Quân y 175, nhấn mạnh, truyền dịch không phải “thần dược hồi sức” như nhiều người vẫn lầm tưởng. Bất kỳ can thiệp y tế nào cũng cần được thăm khám, đánh giá bởi bác sĩ chuyên khoa trước khi thực hiện, bởi mọi dung nạp thuốc hay dịch truyền vào cơ thể đều tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.

“Không có loại thuốc nào vừa sử dụng đã khỏe ngay, huống chi chỉ là một chai dịch truyền”, bác sĩ phân tích và cho rằng việc tự ý truyền tại nhà để “lấy lại sức” chẳng khác nào đánh cược tính mạng. Không có thiết bị theo dõi và phương tiện cấp cứu, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài ra, không ít người nghĩ chỉ cần truyền dịch sẽ nhanh chóng khỏe lại nên bỏ qua việc đi khám, trong khi bệnh thực chất có thể đang tiến triển nặng. Thói quen này không những khiến tình trạng bệnh thêm trầm trọng mà còn làm mất cơ hội điều trị kịp thời gian vàng, đặc biệt nguy hiểm khi tai biến xảy ra tại nhà, nơi không có đầy đủ phương tiện cấp cứu.

Theo bác sĩ Long, truyền dịch là biện pháp y tế quan trọng trong cấp cứu, nhưng chỉ an toàn khi do nhân viên y tế được đào tạo thực hiện, tại cơ sở y tế có đủ thiết bị theo dõi và thuốc cấp cứu. Loại dịch, tốc độ và liều lượng truyền phải do bác sĩ chỉ định, tùy vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

Các bác sĩ khuyến cáo không tự ý đến cơ sở y tế, quầy dược hoặc mời người về nhà truyền dịch khi chưa được khám, xét nghiệm và kết luận từ bác sĩ. Khi cơ thể gầy yếu, chán ăn, cần xem lại chế độ ăn, nghỉ, làm việc, tập luyện cho thích hợp. Trong trường hợp còn ăn uống được, nên bổ sung bằng các thực phẩm thịt, cá, trứng, sữa… Trong lúc đang truyền dịch, cơ thể có biểu hiện bất thường như rét run, khó thở, phù chỗ tiêm… phải báo ngay nhân viên y tế để kịp thời xử trí, tránh những hậu quả nguy hiểm hơn.

Nguồn: vnexpress.net

Thói quen ăn vội vàng có thể giúp tiết kiệm vài phút trong bữa ăn, nhưng lại khiến hệ tiêu hóa phải làm việc quá sức và đối mặt nhiều nguy cơ bệnh lý.

Thói quen ăn nhanh khiến dạ dày gặp nguy hiểm. Ảnh: Freepik.

Nhiều bệnh nhân tìm đến phòng khám với các triệu chứng khó chịu như ợ hơi kéo dài, cảm giác đầy trướng sau bữa ăn. ThS.BS Nguyễn Trọng Tín, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (cơ sở 3), cho biết đây là biểu hiện điển hình của aerophagia – hiện tượng nuốt quá nhiều không khí vào đường tiêu hóa. Tình trạng này thường xuất hiện ở những người có thói quen ăn nhanh, khiến lượng khí đi vào dạ dày vượt quá mức bình thường và gây rối loạn tiêu hóa.

“Khi ăn vội, thức ăn chưa được nghiền nhỏ, enzyme nước bọt không kịp hoạt động. Dạ dày phải co bóp mạnh hơn để bù đắp, dễ gây chậm tiêu, đầy hơi và cảm giác nặng bụng kéo dài”, bác sĩ Tín cho biết.

Thông thường, quá trình tiêu hóa bắt đầu ngay từ khi con người nhìn, ngửi hoặc nếm thức ăn. Tuy nhiên, chuỗi phản ứng này cần thời gian để phát huy hiệu quả. Ăn quá nhanh khiến cơ thể không kịp thích ứng, dẫn đến:

• Quá tải dạ dày: Khối lượng thức ăn xuống đột ngột làm căng thành dạ dày, kích thích tiết acid quá mức, dễ gây kích ứng niêm mạc.
• Rối loạn phối hợp thực quản – dạ dày: Nuốt liên tục khiến cơ thắt thực quản dưới mở đóng bất thường, làm acid dễ trào ngược.
• Tăng cân, béo phì: Trung tâm no trong não cần 15-20 phút mới nhận đủ tín hiệu. Ăn nhanh khiến cơ thể hấp thụ vượt nhu cầu trước khi kịp cảm thấy no.
• Đầy hơi khó tiêu: Nuốt vội đồng nghĩa nuốt nhiều không khí, kết hợp với tiêu hóa chậm gây sinh hơi trong dạ dày và ruột.

Ở môi trường đô thị bận rộn, không ít người chỉ dành vỏn vẹn 5-10 phút cho bữa ăn trước khi quay lại guồng công việc. ThS.BS Nguyễn Trọng Tín nhận định đây là thói quen nguy hiểm, bởi cơ thể con người không phải một cỗ máy có thể xử lý tức thì mọi loại thức ăn được nạp vào. Khi tốc độ ăn quá nhanh, dạ dày chưa kịp tiết đủ dịch tiêu hóa và nghiền trộn thức ăn, dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, trào ngược, đầy hơi. Về lâu dài, thói quen này còn làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì và các rối loạn chuyển hóa.

Bác sĩ Tín khuyến cáo để bảo vệ hệ tiêu hóa, mỗi bữa ăn nên kéo dài 20-30 phút. Mỗi miếng thức ăn cần nhai kỹ 20-50 lần trước khi nuốt, đồng thời tránh vừa ăn vừa làm việc hoặc sử dụng điện thoại.

Việc tập trung cảm nhận hương vị, màu sắc và âm thanh khi nhai không chỉ giúp bữa ăn ngon miệng hơn mà còn kích thích tuyến tiêu hóa hoạt động tối ưu.

“Ăn uống đúng cách không chỉ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn cải thiện kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ trào ngược, béo phì và nhiều bệnh lý tiêu hóa khác”, bác sĩ Tín nhấn mạnh.

Nguồn: Znews.vn

SKĐS – Nhiều gia đình lựa chọn nước ép hoa quả như một thói quen hằng ngày, với kỳ vọng bổ sung vitamin, dưỡng chất, đồng thời mang lại làn da khỏe đẹp và cơ thể tràn đầy năng lượng. Tuy nhiên, liệu việc uống nước ép hoa quả thường xuyên có thực sự tốt cho sức khỏe, hay tiềm ẩn những nguy cơ ít được chú ý?

Nước ép hoa quả – nguồn bổ sung vitamin và khoáng chất phong phú

Không thể phủ nhận, nước ép hoa quả tươi là nguồn cung cấp dồi dào các loại vitamin và khoáng chất. Trong đó, vitamin C có vai trò tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa, giúp cơ thể phòng ngừa cảm cúm và hỗ trợ làn da sáng khỏe. Ngoài ra, các vitamin nhóm B, kali, magie, hay các hợp chất thực vật tự nhiên trong hoa quả đều có lợi cho chuyển hóa năng lượng và giảm căng thẳng.

Một ly nước ép cam, bưởi, lựu, táo hay cà rốt không chỉ giúp giải khát trong ngày hè oi bức, mà còn mang lại cảm giác sảng khoái, hỗ trợ tiêu hóa, đẹp da và làm chậm quá trình lão hóa. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, những người bổ sung hoa quả và rau xanh đầy đủ, bao gồm cả dưới dạng nước ép, có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, huyết áp và một số bệnh mạn tính thấp hơn so với nhóm ăn thiếu rau quả.

Chính vì vậy, nước ép hoa quả thường được khuyến khích như một cách bổ sung dinh dưỡng đơn giản, nhanh chóng, tiện lợi, đặc biệt trong bối cảnh nhiều người không có thói quen ăn đủ rau và trái cây mỗi ngày.

Vì sao uống nước ép thường xuyên lại không tốt?

Tuy mang nhiều lợi ích, song các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng gia đình không nên uống nước ép hoa quả quá thường xuyên, bởi có một số điểm bất lợi cần lưu ý:

1. Hàm lượng đường cao

Nước ép hoa quả, dù không thêm đường, vốn đã chứa lượng đường tự nhiên (fructose) khá lớn. Khi uống quá nhiều, lượng đường này có thể khiến cơ thể dư thừa năng lượng, làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu, tăng đường huyết. Đặc biệt, với trẻ em và người có nguy cơ tiểu đường, việc lạm dụng nước ép hoa quả càng dễ dẫn đến các rối loạn chuyển hóa.

2. Thiếu chất xơ

Khác với việc ăn trực tiếp trái cây, nước ép đã loại bỏ phần lớn chất xơ. Trong khi đó, chất xơ lại có vai trò quan trọng trong việc điều hòa đường huyết, duy trì hệ vi sinh đường ruột và ngăn ngừa táo bón. Vì vậy, uống nước ép quá nhiều không thể thay thế hoàn toàn cho việc ăn trái cây nguyên quả.

3. Nguy cơ “ngộ nhận dinh dưỡng”

Nhiều người nghĩ rằng uống càng nhiều nước ép càng tốt, nên vô tình tiêu thụ lượng lớn calo và đường mà không nhận ra. Một số gia đình còn có thói quen thêm đường hoặc sữa đặc vào nước ép để dễ uống hơn, càng làm tăng gánh nặng cho gan, thận và hệ tim mạch.

Nên uống nước ép hoa quả bao nhiêu là hợp lý?

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị, thay vì uống nước ép hằng ngày, mỗi người chỉ nên bổ sung khoảng 1–2 lần/tuần, tùy vào nhu cầu năng lượng và tình trạng sức khỏe. Một ly nước ép tươi, không thêm đường, với dung tích từ 150 – 200 ml, là mức phù hợp để tận dụng lợi ích mà không gây quá tải đường. 

Ngoài ra, nước ép hoa quả nên được xem như một phần bổ sung, chứ không thể thay thế hoàn toàn cho việc ăn rau và trái cây nguyên vẹn. Bởi lẽ, chỉ có ăn nguyên quả mới cung cấp đầy đủ chất xơ, vitamin và khoáng chất theo cách cân bằng chỉ có.

Những ai cần đặc biệt lưu ý khi uống nước ép?

Người mắc bệnh tiểu đường: Nước ép từ trái cây ngọt như nho, xoài, dưa hấu, mít… có thể làm tăng đường huyết nhanh chóng. Người tiểu đường nếu muốn uống nước ép cần chọn loại ít ngọt, ví dụ như nước ép táo xanh, bưởi, dưa leo, cần tây, đồng thời không nên uống khi bụng đói.

Người có bệnh tim mạch, cao huyết áp: Lượng đường cao từ nước ép cũng ảnh hưởng tiêu cực đến huyết áp và mỡ máu. Thay vì uống nhiều nước ép, nhóm này nên ăn trái cây tươi với lượng vừa phải, tập trung vào các loại quả giàu kali như chuối, cam, bưởi để hỗ trợ huyết áp.

Trẻ nhỏ: Trẻ em thường dễ thích nước ép ngọt, nhưng nếu uống nhiều sẽ khiến trẻ “quen” với vị ngọt, làm tăng nguy cơ sâu răng, béo phì. Trẻ trên 1 tuổi có thể uống một lượng nhỏ nước ép, song cha mẹ nên khuyến khích trẻ ăn hoa quả tươi để nhận được đầy đủ dưỡng chất.

Người muốn giảm cân: Uống nước ép thường xuyên có thể phản tác dụng, vì hàm lượng đường cao sẽ làm chậm quá trình giảm cân. Với nhóm này, ăn trái cây nguyên quả sẽ phù hợp hơn nhiều.

Cách uống nước ép hoa quả để có lợi chỉ có

Để tận dụng tối đa lợi ích của nước ép hoa quả, các gia đình cần lưu ý một số nguyên tắc:

– Ưu tiên nước ép tươi, nguyên chất, không thêm đường, không pha chế công nghiệp.

– Chọn các loại quả ít ngọt, nhiều vitamin như cam, bưởi, ổi, lựu, cà rốt, cà chua…

– Uống ngay sau khi ép để tránh thất thoát vitamin, đặc biệt là vitamin C.

– Không uống khi bụng đói, để hạn chế ảnh hưởng đến dạ dày và đường huyết.

– Kết hợp nước ép với bữa phụ thay vì thay thế bữa chính.

Sức khỏe bền vững không đến từ việc lạm dụng một loại thức uống, mà từ sự đa dạng và hợp lý trong chế độ ăn hằng ngày. Bổ sung nước ép đúng cách, đúng liều lượng chính là chìa khóa để cả gia đình vừa tận hưởng hương vị tươi ngon, vừa bảo vệ được sức khỏe lâu dài.

Nguồn: Suckhoedoisong.vn

 

Tập thể dục, thể thao quá mức không những không mang lại lợi ích mà còn gây hại cho tim mạch và hệ miễn dịch

Trong những năm gần đây, không ít trường hợp bị đột quỵ, ngưng tim hoặc đột tử khi đang luyện tập, thậm chí ở người trẻ.

Điều này đặt ra câu hỏi làm sao để tập thể dục đúng cách, vừa tốt cho sức khỏe vừa an toàn cho trái tim?

Hãy theo dõi nhịp tim khi tập luyện

TS Bùi Phạm Minh Mẫn, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Cơ sở 3, cho hay tập thể dục được ví như “liều thuốc miễn phí” giúp phòng ngừa bệnh tật, kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Một trong những nguyên tắc quan trọng khi tập luyện là theo dõi nhịp tim. Nhịp tim phản ánh trực tiếp mức độ gắng sức của cơ thể. 

Khi tập quá sức, tim phải hoạt động quá tải để bơm máu, làm tăng nguy cơ loạn nhịp, thiếu máu cơ tim hoặc ngưng tim đột ngột, chỉ có là ở những người có bệnh lý tiềm ẩn mà chưa được phát hiện.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cần chú ý khi tập thể dục bao gồm: đau thắt ngực, khó thở đột ngột, chóng mặt, tim đập bất thường, vã mồ hôi lạnh và buồn nôn.

Khi xuất hiện các triệu chứng này, cần dừng tập ngay và đến cơ sở y tế gần chỉ có.

Mỗi người có một ngưỡng nhịp tim an toàn khác nhau, phụ thuộc vào độ tuổi và thể trạng. Theo công thức phổ biến, nhịp tim tối đa là 220 nhịp/phút trừ đi số tuổi. Khi tập luyện, chỉ nên giữ nhịp tim ở mức 50-85% nhịp tim tối đa.

Ví dụ, một người 40 tuổi nên duy trì nhịp tim dao động trong khoảng 90-153 nhịp/phút khi tập. Việc dùng đồng hồ thông minh hoặc máy đo nhịp tim có thể giúp theo dõi liên tục và phát hiện bất thường kịp thời.

Cẩn trọng mất nước và điện giải

Theo bác sĩ Mẫn, bên cạnh việc theo dõi nhịp tim, yếu tố không thể bỏ qua là tình trạng mất nước và điện giải khi vận động. Khi cơ thể vận động, đặc biệt là dưới thời tiết nóng ẩm hoặc tập cường độ cao, lượng mồ hôi mất đi rất lớn, kéo theo natri, kali và các chất điện giải quan trọng.

Nếu chỉ bổ sung nước lọc mà không kèm điện giải, người tập có thể gặp tình trạng chuột rút, mệt mỏi. Với các bài tập dưới 1 giờ, chỉ cần uống nước lọc là đủ. Tuy nhiên nếu tập kéo dài hoặc ra mồ hôi nhiều, cần dùng thêm nước bổ sung điện giải đúng cách.

Đối với từng nhóm tuổi, cách tập luyện và nhu cầu bổ sung nước – điện giải cũng có sự khác biệt rõ rệt. Trẻ em và thanh thiếu niên có hệ điều hòa thân nhiệt chưa hoàn thiện, dễ bị sốc nhiệt nếu chơi thể thao dưới nắng gắt mà không uống đủ nước.

Người trưởng thành, dù thể lực tốt, vẫn cần tránh tập quá sức thường xuyên, vì có thể gây rối loạn nhịp tim hoặc hội chứng quá tải.

Người cao tuổi lại có cảm giác khát giảm dần, dễ mất nước mà không nhận ra, đồng thời khả năng hồi phục sau gắng sức kém hơn. Với người có bệnh nền như tăng huyết áp, suy tim, suy thận, việc bổ sung nước và điện giải cần có hướng dẫn cụ thể từ bác sĩ để tránh làm tình trạng nặng hơn.

Một sai lầm phổ biến là cho rằng “càng tập nhiều càng tốt”. Trên thực tế, tập quá mức không những không mang lại lợi ích mà còn gây hại cho tim mạch và hệ miễn dịch. 

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), người trưởng thành nên tập thể dục tối thiểu 150 phút mỗi tuần ở mức độ trung bình, hoặc 75 phút ở mức độ mạnh, kết hợp với các bài tập tăng cường cơ bắp ít chỉ có 2 lần mỗi tuần.

Không khuyến khích luyện tập với cường độ cao kéo dài mỗi ngày, trừ khi có huấn luyện viên chuyên môn và theo dõi y tế chặt chẽ.

Khởi động kỹ khi tập thể dục

Bác sĩ Mẫn khuyến cáo tập thể dục đúng cách là phải biết lắng nghe cơ thể, tập vừa sức và đều đặn, nghỉ ngơi đủ để phục hồi. Luôn khởi động kỹ trước khi tập và hạ nhiệt dần sau khi tập.

Đặc biệt, với những người có tiền sử bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc béo phì, việc khám sức khỏe trước khi bắt đầu luyện tập là điều cần thiết. Tại Việt Nam, các cơ sở y tế đã triển khai nhiều chương trình tầm soát tim mạch, giúp người dân biết rõ nguy cơ cá nhân trước khi vận động mạnh.

Tập thể dục đúng cách không chỉ là hoạt động thể chất, mà còn là hành vi chăm sóc sức khỏe thông minh. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ – như đi bộ nhanh 30 phút mỗi ngày, uống đủ nước, theo dõi nhịp tim – và dần nâng cấp mức độ tập luyện theo khả năng.

Nguồn: tuoitre.vn