06/Th10/2025

Kỹ năng sơ cứu không phải là thứ dành riêng cho bác sĩ. Nó là ” tấm khiêng ” an toàn cho chính bạn và những người xung quanh.

Hiện nay vì nhiều nguyên nhân mà đột quỵ trẻ hóa và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Trang bị kiến thức cơ bản về đột quỵ, cùng với chế độ kiểm tra sức khỏe định kỳ là việc mà mỗi cá nhân cần lưu tâm. Đặc biệt, cần biết dấu hiệu nhận diện đột quỵ ở giai đoạn rõ ràng F.A.S.T và các bước xử lý sơ cấp cứu ban đầu để mỗi chúng ta đều có thể trở thành một mắt xích quan trọng trong “chuỗi sinh tồn”, bảo vệ sức khỏe chính mình và những người xung quanh.

Ở mỗi người, nguyên nhân gây đột quỵ chính xác sẽ khác nhau, việc này chỉ có thể được chẩn đoán bởi bác sĩ sau khi thực hiện các kiểm tra đánh giá lâm sàng và cận lâm sàng (dùng máy móc, thiết bị).

Thông thường, đột quỵ não rơi vào 2 nhóm chính: nhóm tắc nghẽn thường chiếm 85% và nhóm vỡ mạch máu não chiếm 15%. Các nguyên nhân phổ biến gây tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não là: cục máu đông gây tắc nghẽn; cholesterol xấu gây hẹp thành mạch máu, gây xơ vữa mạch máu; xuất huyết não do cao huyết áp; huyết áp quá thấp không đủ máu bơm lên não; dị dạng mạch máu não…

Nếu thấy một người đột quỵ, bạn cần làm gì?- Ảnh 1.

Tác giả bài viết đồng thời là Phó giám đốc SSVN hướng dẫn kỹ thuật hồi sinh tim phổi (CPR) tại buổi huấn luyện kỹ năng sơ cấp cứu đột quỵ dành cho cán bộ, công nhân viên Báo Thanh Niên

ẢNH: NGUYỄN ANH

3 DẤU HIỆU CẦN NHẬN BIẾT

Trong một cơn đột quỵ, “thời gian là não bộ”. Khi một người bị đột quỵ giai đoạn nghiêm trọng ngưng thở ngưng tim, mỗi phút chậm trễ trôi qua, khoảng 2 triệu tế bào não sẽ chết đi không thể phục hồi. Vì vậy, việc nhận biết nhanh các dấu hiệu là cực kỳ quan trọng.

Các dấu hiệu đột quỵ có thể được báo trước vài tháng, vài tuần, vài ngày trước khi cơn đột quỵ diễn ra. Ở giai đoạn rõ ràng của một cơn đột quỵ, người bệnh thường có 3 dấu hiệu:

F – FACE (Khuôn mặt): Méo miệng, mặt một bên bất đối xứng với bên kia. Hãy yêu cầu người đó cười và quan sát xem một bên mặt có bị xệ xuống hoặc méo đi không.

A – ARMS (Cánh tay): Yêu cầu người đó giơ cả hai tay lên ngang vai, nhắm mắt lại và giữ trong 10 giây xem 2 bên lực tay có cân bằng hay không. Nếu có một tay rơi xuống hoặc không thể giơ lên cao bằng tay còn lại thì đó là dấu hiệu yếu liệt một bên.

S – SPEECH (Lời nói): Yêu cầu người đó lặp lại một câu đơn giản. Lời nói của họ có bị đớt, ngọng nghịu hoặc không nói được hay không.

T – TIME (Thời gian): Nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong 3 dấu hiệu trên, đừng chần chừ, hãy gọi cấp cứu 115 ngay lập tức.

Ngoài ra, hãy chú ý đến các triệu chứng đột ngột khác như: tê hoặc yếu đột ngột ở mặt, tay, chân, đặc biệt là ở một bên của cơ thể; lú lẫn, khó nói hoặc khó hiểu lời nói của người khác; gặp vấn đề về thị lực ở một hoặc cả hai mắt; đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân; chóng mặt, mất thăng bằng hoặc khó đi lại.

3 BƯỚC SƠ CẤP CỨU

Khi nhận ra một người có dấu hiệu đột quỵ, sự bình tĩnh và hành động đúng đắn có thể thay đổi hoàn toàn cục diện. Sau đây là 3 việc cần làm:

1/ Gọi cấp cứu 115 ngay lập tức: Đây là ưu tiên số một và quan trọng chỉ có. Ngay cả khi các triệu chứng có vẻ thuyên giảm, vẫn cần gọi trợ giúp y tế chuyên nghiệp.

2/ Ghi nhớ thời gian: Cố gắng xác định thời điểm các triệu chứng đầu tiên xuất hiện. Đó sẽ là những thông tin quý giá cho bác sĩ trong việc quyết định phương pháp điều trị.

3/ Hỗ trợ người bệnh theo tình trạng, diễn tiến:

Nếu họ mệt nhưng còn tỉnh, cho họ ngồi hoặc hoặc nửa nằm nửa ngồi. Nếu họ còn tỉnh, hãy giúp họ ngồi hoặc nửa nằm nửa ngồi, không được cho họ nằm phẳng, phần vai và đầu cần cao hơn lưng; nới lỏng quần áo chật ở cổ để họ dễ thở hơn; trấn an tinh thần người bệnh, giúp họ bình tĩnh và hạn chế cử động; theo dõi tình trạng; hạn chế không cho ăn uống thêm bất cứ thứ gì.

Nếu họ bất tỉnh nhưng vẫn thở bình thường, hãy đặt họ nằm nghiêng một bên để giữ đường thở thông thoáng và tránh nguy cơ hít sặc nếu họ nôn ói.

Nếu họ thở bất thường hoặc ngưng thở ngưng tim, lập tức tiến hành hồi sinh tim phổi (CPR) với chu trình 30 lần ép tim và 2 hơi thổi oxy vào miệng hoặc mũi nạn nhân liên tục không ngừng cho đến khi xe cấp cứu đến, hoặc đưa họ đến phòng cấp cứu có sự trợ giúp của y tế chuyên nghiệp.

Nếu có máy khử rung tim ngoài tự động (AED) thì có thể kết hợp CPR và AED.

Những điều tuyệt đối không làm: không cho nạn nhân ăn hoặc uống bất cứ thứ gì; không di chuyển họ trừ khi họ đang ở một nơi nguy hiểm; không cạo gió, chích máu, hay cho uống bất kỳ loại thuốc nào không được bác sĩ chỉ định.

Những phương pháp truyền miệng này không có cơ sở khoa học và có thể làm tình hình tồi tệ hơn, gây lãng phí “thời gian vàng”.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Đinh Văn Thành, Giám đốc Phòng khám đa khoa y học cổ truyền Tâm An, cho biết hiện có một số dấu hiệu như tê tay chân, đau nửa đầu, đau đầu dữ dội hay đau vùng cổ vai gáy do thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm… thường bị nhầm với đột quỵ, đặc biệt ở giới trẻ.

Bác sĩ Thành khuyên mọi người nên thường xuyên khám sức khỏe định kỳ để biết cơ thể đang có bệnh nền như tiểu đường, mỡ máu, men gan cao, huyết áp cao, stress, trầm cảm… hay không, để biết nguyên nhân của những cơn đau. Tiếp theo là thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, trong đó việc uống đủ nước rất quan trọng. Bác sĩ Thành lưu ý mọi người nên duy trì tập luyện, vận động cơ thể, đặc biệt là những người làm công việc thường xuyên phải ngồi một chỗ.

Nguồn: Thanhnien.vn


04/Th10/2025

SKĐS – Viêm da tiếp xúc dị ứng là tình trạng da bị viêm khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng hóa chất, nước bẩn…Bệnh thường khởi phát sau 48 giờ tiếp xúc, gây ngứa, mẩn đỏ, nổi mụn nước. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng ngừa phù hợp sẽ giúp bạn hạn chế biến chứng và tái phát.

Viêm da tiếp xúc dị ứng là gì?

Viêm da tiếp xúc dị ứng là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa yếu tố môi trường, hệ miễn dịch và yếu tố di truyền. Một số nguyên nhân chính bao gồm:

1. Phản ứng của hệ miễn dịch

Khi da tiếp xúc với chất kích ứng, hệ miễn dịch phản ứng quá mức và gây viêm. Các tác nhân thường gặp bao gồm:

  • Chất tẩy rửa, xà phòng chứa hóa chất gây kích ứng.
  • Mỹ phẩm có thành phần gây dị ứng.
  • Thời tiết khô lạnh hoặc ẩm ướt khiến tình trạng da thêm trầm trọng.

2. Yếu tố môi trường

Môi trường sống, sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng:

  • Bụi, nấm mốc, lông thú, phấn hoa có thể kích thích da.
  • Mồ hôi – đặc biệt trong thời tiết nóng ẩm – dễ gây kích ứng.
  • Một số thực phẩm như sữa bò, trứng, lúa mì, đậu phộng có thể gây dị ứng.
  • Mặc quần áo từ chất liệu vải len, vải tổng hợp dễ gây ngứa, kích ứng.
3. Các nguyên nhân khác
  • Thay đổi nội tiết tố.
  • Tâm lý căng thẳng, lo âu kéo dài.
  • Nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc virus.
  • Trẻ có cha mẹ bị dị ứng (viêm da cơ địa, viêm mũi dị ứng, hen suyễn…) có nguy cơ cao mắc viêm da tiếp xúc.

Cảnh giác với viêm da tiếp xúc dị ứng- Ảnh 2.

Viêm da tiếp xúc dị ứng là tình trạng da bị viêm khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng như hóa chất, nước bẩn…

Dấu hiệu nhận biết viêm da tiếp xúc dị ứng

Các biểu hiện lâm sàng thường gặp:

  • Mảng hồng ban giới hạn rõ, kèm theo ngứa, nổi mụn nước, bóng nước, rỉ dịch, phù nề tại vùng da tiếp xúc.
  • Giai đoạn mạn tính có thể xuất hiện tình trạng lichen hóa (da dày tróc vảy).
  • Ngứa dữ dội, có thể kèm cảm giác nóng rát, đau nhức.
  • Bàn tay là vị trí thường gặp chỉ có, sau đó là cánh tay, cổ, mặt.
  • Da đỏ, khô, bong róc, có thể rỉ dịch, nổi bóng nước nhỏ hoặc xuất hiện vết nứt.

Chẩn đoán viêm da tiếp xúc dị ứng

Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và làm một số xét nghiệm nếu cần thiết:

  • Viêm da tiếp xúc kích ứng: Chẩn đoán dựa vào tiền sử tiếp xúc và tổn thương ban đỏ trên da.
  • Viêm da tiếp xúc dị ứng: Cần thực hiện xét nghiệm dán (Patch test) tại bệnh viện hoặc phòng khám da liễu. Các miếng dán chứa dị nguyên được đặt trên da vùng lưng, sau 48h sẽ kiểm tra phản ứng để xác định tác nhân gây dị ứng.

Cách phòng ngừa viêm da tiếp xúc dị ứng

Để hạn chế nguy cơ tái phát hoặc khởi phát viêm da tiếp xúc, cần tuân thủ các biện pháp sau:

  • Tránh tiếp xúc với hóa chất, vật liệu, sản phẩm từng gây kích ứng.
  • Sử dụng xà phòng, kem dưỡng, bột giặt dịu nhẹ, không chứa kiềm, hương liệu hoặc phẩm màu.
  • Tránh tiếp xúc với nước mưa, nước bẩn, hóa chất độc hại. Nếu bắt buộc tiếp xúc, cần mang găng tay, mặc đồ bảo hộ, đeo khẩu trang.
  • Dưỡng ẩm đầy đủ, chỉ có là trong mùa hanh khô, để giữ da mềm mại, giảm nguy cơ viêm ngứa.
  • Tránh tắm nước quá nóng và không tắm quá lâu.
  • Mặc quần áo thoáng mát, làm từ cotton hoặc sợi tự nhiên. Tránh vải len, lụa, polyester do dễ gây kích ứng.
  • Giữ nhà cửa sạch sẽ, hạn chế bụi, lông thú, phấn hoa. Tránh khói thuốc lá.
  • Kiểm soát tâm lý, giảm căng thẳng và các rối loạn cảm xúc.

Nguồn: suckhoedoisong.vn


02/Th10/2025

SKĐS – Thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân hiện nay vô cùng phong phú, nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Nhiều sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc, được quảng cáo quá mức, dễ khiến người tiêu dùng ‘rước họa vào thân’ nếu nhẹ dạ tin dùng.

1. Thực trạng thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân

Thực trạng thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân hiện nay đang có nhiều bất cập, tiềm ẩn rủi ro lớn cho người tiêu dùng.

Sự bùng nổ và hỗn loạn: Thị trường thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân tại Việt Nam phát triển rất nhanh, với hàng nghìn sản phẩm. Tuy nhiên, thị trường này đang thiếu kiểm soát, dẫn đến tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tràn lan, đặc biệt trên các kênh bán hàng online và mạng xã hội.

Quảng cáo sai sự thật: Nhiều sản phẩm được quảng cáo thổi phồng công dụng như “thần dược”, “thuốc tiên”, có thể chữa bách bệnh hoặc giảm cân cấp tốc mà không cần ăn kiêng hay tập luyện. Các chiêu trò phổ biến là sử dụng hình ảnh người nổi tiếng, giả mạo bác sĩ, chuyên gia để lừa gạt người tiêu dùng.

Sản phẩm không rõ nguồn gốc: Nhiều sản phẩm được sản xuất trong nước nhưng lại dán mác “nhập khẩu từ Mỹ, Nhật, Hàn” để nâng giá trị. Thậm chí, nhiều cơ sở sản xuất trái phép, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân: Cẩn trọng trước những lời quảng cáo ‘thần kỳ’- Ảnh 1.

Thị thị trường thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân hiện nay đang có nhiều bất cập, tiềm ẩn rủi ro lớn cho người tiêu dùng.

Trong năm 2025, các cơ quan chức năng đã liên tục phát hiện và triệt phá nhiều vụ việc liên quan đến sản xuất, buôn bán thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân giả, kém chất lượng, hoặc không rõ nguồn gốc…

2. Hậu quả khi sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc

Sử dụng thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân không đúng cách, đặc biệt là các sản phẩm không rõ nguồn gốc, có thể gây ra những hậu quả khôn lường:

Tổn thương nội tạng

– Gan, thận: Nhiều sản phẩm chứa hóa chất hoặc tạp chất độc hại gây ngộ độc, làm suy giảm chức năng gan, thận, dẫn đến suy gan, suy thận cấp, thậm chí tử vong.

– Hệ tiêu hóa: Gây buồn nôn, tiêu chảy, đau dạ dày, táo bón hoặc thậm chí là mất kiểm soát cơ thắt hậu môn.

Ảnh hưởng đến hệ tim mạch: Nhiều loại thuốc giảm cân chứa chất kích thích (như amphetamine, sibutramine) làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp, gây đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim. Nếu sử dụng lâu dài có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ và tử vong.

Rối loạn thần kinh và tâm thần: Các chất kích thích trong thuốc giảm cân có thể gây ra cảm giác lo lắng, bồn chồn, căng thẳng, khó ngủ, mất ngủ, và thậm chí là trầm cảm, ảo giác. Đối với những người có tiền sử rối loạn lo âu hoặc trầm cảm, việc sử dụng các sản phẩm này có thể làm triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Thiếu hụt dinh dưỡng: Một số thuốc giảm cân hoạt động bằng cách ngăn chặn hấp thu chất béo, nhưng lại vô tình cản trở cơ thể hấp thụ các vitamin tan trong dầu như vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K, gây thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng.

Lạm dụng thực phẩm chức năng thay vì chế độ ăn uống lành mạnh có thể gây mất cân bằng dinh dưỡng. Ví dụ, dùng quá nhiều kẽm có thể cản trở hấp thu đồng.

Thuốc và thực phẩm chức năng giảm cân: Cẩn trọng trước những lời quảng cáo ‘thần kỳ’- Ảnh 2.

Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng giảm cân nào, cần tham vấn ý kiến của bác sĩ.

3. Những điều cần đặc biệt cẩn trọng khi giảm cân

Để bảo vệ sức khỏe của bản thân, cần hết sức tỉnh táo khi lựa chọn và sử dụng thực phẩm chức năng và thuốc giảm cân:

– Tham vấn ý kiến chuyên gia: Trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ. Họ là người sẽ giúp bạn xác định liệu sản phẩm đó có phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn hay không.

– Không tin vào quảng cáo “thần thánh”: Hãy cảnh giác với những lời quảng cáo hứa hẹn hiệu quả “tuyệt đối”, “giảm cân siêu tốc” hoặc “chữa bách bệnh”.

– Kiểm tra nguồn gốc xuất xứ: Chỉ mua các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, có giấy phép của Bộ Y tế hoặc Cục An toàn thực phẩm; kiểm tra kỹ tem chống hàng giả, mã vạch và thông tin nhà sản xuất.

– Hiểu rõ cơ chế và thành phần: Đọc kỹ nhãn sản phẩm để biết thành phần và cơ chế hoạt động; tránh các sản phẩm không ghi rõ thành phần hoặc có chứa các chất cấm.

– Kết hợp với lối sống lành mạnh: Không có loại thuốc hay thực phẩm nào có thể thay thế cho chế độ ăn uống cân bằng và luyện tập thể dục đều đặn. Cân nặng bền vững chỉ có thể đạt được thông qua sự thay đổi lối sống một cách khoa học.

Nguồn: suckhoedoisong.vn


29/Th9/2025

SKĐS – Giảm cân không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn và luyện tập, mà còn chịu tác động từ những thói quen nhỏ như lựa chọn đồ uống hỗ trợ cơ thể tăng trao đổi chất, đốt cháy mỡ thừa.

Một số loại nước uống tự nhiên đã được chứng minh giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, kiểm soát cơn thèm ăn và hỗ trợ tiêu hao năng lượng hiệu quả hơn. Việc bổ sung những loại đồ uống này kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh có thể góp phần kiểm soát cân nặng, giúp đốt mỡ bụng và giảm mỡ bụng một cách bền vững.

Tốt hơn Ozempic? 7 loại đồ uống tăng cường trao đổi chất và đốt cháy mỡ bụng tự nhiênGiảm cân không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn và luyện tập, mà còn có thể được hỗ trợ bởi những thói quen nhỏ như lựa chọn đồ uống phù hợp.

 

Một số gợi ý đồ uống đơn giản tăng cường trao đổi chất, hỗ trợ giảm mỡ bụng:

1. Nước thì là

Đây là một loại thức uống có khả năng kích thích sinh nhiệt, tức quá trình cơ thể tăng nhẹ nhiệt độ để tiêu hao năng lượng, từ đó hỗ trợ giảm mỡ. Trong y học Ayurvedic cổ xưa, hạt thì là (jeera) đã được sử dụng như một vị thuốc bổ và ngày nay tiếp tục được nghiên cứu về tác dụng đối với tiêu hóa và cân nặng.

Điều này là do hạt thì là giàu chất chống oxy hóa, sắt và các hợp chất thực vật có lợi. Những thành phần này giúp cải thiện tiêu hóa, giảm viêm và hỗ trợ điều hòa đường huyết. Một số nghiên cứu cho thấy bổ sung hạt thì là thường xuyên có thể mang lại tác dụng giảm cân nhẹ và giảm số đo vòng eo.

Cách dùng: Đun sôi 1 thìa cà phê hạt thì là với khoảng 2 cốc nước, sau đó lọc lấy phần nước. Uống khi còn ấm, tốt chỉ có là trước bữa sáng để đạt hiệu quả tối ưu.

Nước thì là

Trà xanh với quế tăng cường hiệu quả trao đổi chất và kiểm soát cảm giác thèm ăn.

2. Trà xanh với quế

Sự kết hợp giữa trà xanh và quế tạo nên một thức uống giàu chất chống oxy hóa, đồng thời hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Trà xanh chứa nhiều catechin, đặc biệt là hợp chất EGCG (epigallocatechin gallate), có tác dụng thúc đẩy quá trình oxy hóa chất béo và phân giải mỡ thừa, đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với vận động. Thêm quế, loại gia vị nổi tiếng với khả năng cân bằng đường huyết, sẽ giúp tăng cường hiệu quả trao đổi chất và kiểm soát cảm giác thèm ăn.

Cách dùng: Hãm trà xanh trong 3–5 phút, sau đó thêm một nhúm quế vào và khuấy đều. Uống 1–2 lần mỗi ngày để hỗ trợ trao đổi chất và kiểm soát cân nặng.

3. Giấm táo

Giấm táo từ lâu đã được sử dụng như một phương pháp tự nhiên hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cân nặng. Khi pha loãng với nước, giấm táo có thể giúp tạo cảm giác no, hạn chế sự thèm ăn và góp phần điều hòa đường huyết sau bữa ăn.

Giấm táo chứa acid axetic, hợp chất được chứng minh có khả năng làm chậm quá trình rỗng dạ dày, cải thiện độ nhạy insulin và giảm nguy cơ tích trữ mỡ. Một số nghiên cứu quy mô nhỏ cũng ghi nhận việc sử dụng giấm táo thường xuyên có thể giúp giảm nhẹ vòng eo.

Cách dùng: Pha 1–2 thìa canh giấm táo hữu cơ, chưa lọc với nước ấm; có thể thêm chanh, một chút quế hoặc mật ong để dễ uống hơn; dùng trước bữa ăn, khoảng 1–2 lần mỗi ngày.

Thức uống giải độc giấm táo (ACV)

Giấm táo hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cân nặng

4. Trà gừng chanh

Trà gừng kết hợp với chanh là một thức uống tự nhiên hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi và thúc đẩy trao đổi chất. Gừng nổi tiếng với khả năng kích thích tiêu hóa và tăng cường sinh nhiệt, trong khi chanh giàu vitamin C, giúp thanh lọc cơ thể và bổ sung nước.

Gingerol là hợp chất hoạt tính trong gừng, có đặc tính sinh nhiệt, giúp tăng cường đốt cháy calo và hỗ trợ giảm mỡ. Chanh cung cấp vitamin C và hỗ trợ chức năng gan, đồng thời giúp cơ thể duy trì mức nước cân bằng.

Cách dùng: Đun sôi vài lát gừng tươi trong nước khoảng 10 phút. Thêm nước cốt chanh và uống trong ngày, đặc biệt trước bữa ăn; có thể thêm một chút mật ong để tăng hương vị nếu muốn.

Trà gừng chanh

Trà gừng chanh.

5. Cà phê đen tăng cường trao đổi chất, hỗ trợ ‘đốt mỡ’

Cà phê đen là một thức uống nổi tiếng với khả năng tăng cường trao đổi chất. Khi uống nguyên chất, không thêm đường hay kem, cà phê đen có thể giúp giảm cảm giác thèm ăn và kích thích quá trình trao đổi chất tự nhiên. Caffeine trong cà phê thúc đẩy việc giải phóng chất béo dự trữ thành năng lượng thông qua cơ chế tăng adrenaline.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng caffeine có thể làm tăng tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi từ 3–11%, đồng thời cải thiện hiệu suất vận động. Nó cũng hỗ trợ quá trình oxy hóa chất béo và tạm thời ức chế cơn thèm ăn.

Cách dùng: Uống 1–2 cốc cà phê đen mỗi ngày, tốt chỉ có vào buổi sáng. Tránh uống vào cuối ngày để không ảnh hưởng giấc ngủ.

Cà phê đen

Caffeine trong cà phê thúc đẩy việc giải phóng chất béo dự trữ thành năng lượng.

6. Trà hoa dâm bụt

Trà hoa dâm bụt là một thức uống thảo dược nổi tiếng với khả năng hỗ trợ giảm mỡ bụng và cải thiện sức khỏe tim mạch. Loại trà có màu đỏ thẫm, vị chua nhẹ này được chế biến từ cánh hoa dâm bụt khô, giàu polyphenol và anthocyanin, những chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể.

Chiết xuất hoa dâm bụt đã được nghiên cứu và cho thấy có thể giảm tỷ lệ mỡ cơ thể và hỗ trợ chức năng gan. Tác dụng lợi tiểu tự nhiên của trà giúp giảm tình trạng giữ nước và đầy hơi, đồng thời hỗ trợ cảm giác nhẹ bụng.

Cách dùng: Ngâm 5–10 g cánh hoa dâm bụt khô trong nước sôi từ 5–10 phút; có thể uống ấm hoặc để lạnh, 1–2 lần mỗi ngày.

Trà hoa dâm bụt

Hoa dâm bụt khô giàu chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể.

7. Trà chùm ngây và bạc hà

Sự kết hợp giữa chùm ngây và bạc hà tạo nên một thức uống tự nhiên giúp hỗ trợ cân bằng nội tiết tố, cải thiện tiêu hóa và giảm mỡ bụng.

Cây chùm ngây giàu chất chống oxy hóa, protein và khoáng chất thiết yếu, hỗ trợ cải thiện độ nhạy insulin, tăng cường trao đổi chất và sức khỏe đường ruột. Trong khi bạc hà giúp làm dịu đường tiêu hóa, giảm viêm nhẹ và tăng cường quá trình phân giải chất béo, giảm tích mỡ bụng.

Cách dùng: Hòa 1 thìa cà phê bột chùm ngây với vài lá bạc hà tươi vào nước ấm, ngâm khoảng 10 phút, lọc lấy nước và uống vào giữa buổi sáng.

Trà chùm ngây và bạc hà
Trà chùm ngây và bạc hà tăng cường phân giải chất béo.

Một số lưu ý khi dùng đồ uống

Không có loại đồ uống nào là “thần dược” giảm cân. Hiệu quả của chúng phụ thuộc vào việc sử dụng đều đặn như một phần của lối sống lành mạnh, kết hợp với chế độ ăn kiểm soát calo, tập luyện sức bền và các hoạt động tim mạch, giúp giảm mỡ nội tạng và cải thiện trao đổi chất.

Thời điểm uống cũng ảnh hưởng đến hiệu quả. Nước gừng, chanh hoặc nước thì là nên uống khi bụng đói, trà xanh hoặc cà phê giữa các bữa ăn, giấm táo sau bữa ăn sẽ tối ưu hóa quá trình tiêu hóa và trao đổi chất.

Tuy nhiên, cần lưu ý điều độ. Tiêu thụ quá nhiều caffeine hay giấm táo có thể gây khó chịu dạ dày, rối loạn giấc ngủ hoặc ảnh hưởng đến thận. Trà xanh dùng liều cao có thể gây căng thẳng cho gan. Để đạt lợi ích tối đa, tốt chỉ có uống không thêm đường và thay thế các loại đồ uống có đường để tránh tăng đột biến insulin và nạp dư thừa calo.

Dù không thể thay thế thuốc cho những người béo phì do bệnh lý, những thức uống này mang lại giải pháp bền vững, hỗ trợ kiểm soát sức khỏe trao đổi chất hàng ngày cho hầu hết mọi người.

Tuy nhiên, trước khi thực hiện thay đổi trong chế độ ăn uống hàng ngày hoặc bất kỳ loại thuốc nào, điều quan trọng là bạn phải tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa. Đặc biệt, phụ nữ mang thai hoặc những người mắc các bệnh lý như đái tháo đường hoặc rối loạn tuyến giáp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.

Nguồn: suckhoedoisong.vn


26/Th9/2025

PNO – Bác sĩ Bệnh viện Hùng Vương cho biết, hiện nay vẫn có trường hợp chị em bị bệnh phụ khoa, viêm nhiễm do dùng băng vệ sinh không đúng cách, hàng trôi nổi…

Bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo - Trưởng khoa Lâm sàng 1, Bệnh viện Da liễu TPHCM - đang tư vấn cho người bệnh

Bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo – Trưởng khoa Lâm sàng 1, Bệnh viện Da liễu TPHCM – đang tư vấn cho người bệnh

Lướt TikTok, chị N.T.T.T. – 39 tuổi, ở TPHCM – thấy kênh bán hàng rao bán băng vệ sinh thương hiệu K. siêu khuyến mãi, kèm quà tặng. “Tôi thường dùng sản phẩm của K.T., loại ban đêm giá hơn 40.000 đồng/bịch. Bây giờ chỉ 17.000 đồng/bịch, mua 10 bịch được tặng túi xách, nước hoa nên tôi đặt mua” – chị T. nói.

Khi nhận sản phẩm, nhìn kỹ, chị mới phát hiện mẫu mã rất giống loại chị hay dùng nhưng tên thì lại là L.T.

Nghĩ bị lừa, chị định bỏ đi nhưng tiếc nên giữ lại xài và đã bị dị ứng. Ban đầu, vùng kín ngứa, khó chịu, khí hư có mùi hôi. Rồi chị phát hiện vùng da nổi nhiều mụn nước li ti, đau rát nên đến Bệnh viện Hùng Vương khám. Bác sĩ chẩn đoán chị bị viêm âm đạo nặng, nguyên nhân do dùng băng vệ sinh không đảm bảo chất lượng. Nghe vậy, chị T. kiểm tra lại hàng đã mua và tá hỏa khi thấy nhiều tạp chất bên trong lớp bông.

Nghe người bán hàng trên Facebook rao bán băng vệ sinh nhập từ Pháp, mùi hương dịu nhẹ, mềm mại, không chỉ thấm hút nhanh mà còn tiêu viêm, diệt khuẩn, chị H.T.D. – 42 tuổi, ở Tây Ninh – đã muốn trải nghiệm sản phẩm mới. Vì vậy, dù giá đến 74.000 đồng/gói 4 miếng, chị vẫn đặt mua 20 bịch để được giảm 30%. Chị cho biết, ban đầu sử dụng, sản phẩm rất dễ chịu, có mùi rất thơm. Nhưng chỉ hơn 2 tiếng sau, chị cảm thấy nóng ran, căng đau vùng kín, nốt ban nổi nhiều, lan ra vùng hậu môn.

“Tôi nghĩ mỗi tháng chỉ xài 1 lần nên sẽ không sao. Tôi không ngờ qua ngày thứ tư, da tôi bị kích ứng, ửng đỏ, đau nhức. Khi thấy thông tin về xưởng sản xuất băng vệ sinh giả, nhái thương hiệu, tôi lấy 1 cái xé ra kiểm tra thì thấy lớp bông bên trong có nhiều hạt li ti, màu không đồng chỉ có. Do lo sợ, tôi đến Bệnh viện Da liễu TPHCM khám, bác sĩ nói bị dị ứng, viêm da tại chỗ, phải bôi kháng sinh điều trị” – chị D. kể.

Bác sĩ của Bệnh viện Hùng Vương cho biết, hiện nay vẫn có trường hợp bệnh nhân bị bệnh phụ khoa, viêm nhiễm do sử dụng băng vệ sinh không đúng cách, hàng trôi nổi, chỉ có là với loại nhét âm đạo vì nghĩ thấm hút mạnh, không bị hâm. Thế nhưng, các sản phẩm không rõ nguồn gốc dễ gây nhiễm trùng đường sinh dục, viêm sinh dục. Nếu không được chẩn đoán, điều trị kịp thời có thể gây viêm tắc vòi trứng, viêm sinh dục mạn tính dẫn đến hiếm muộn, vô sinh.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Vũ Thị Phương Thảo – Trưởng khoa Lâm sàng 1, Bệnh viện Da liễu TPHCM – hiện trên thị trường xuất hiện các mặt hàng giả, hàng nhái băng vệ sinh. Các sản phẩm này không đảm bảo chất lượng, người dùng thường đối mặt với nguy cơ như viêm da tiếp xúc, nhiễm trùng da… Thông thường, khi bị dị ứng, vùng nhạy cảm có thể xuất hiện nhiều mụn nước, ngứa ngấy, cảm giác rất ngứa về đêm, gây khó chịu và mất ngủ. Khi bị dị ứng nặng, có thể xuất hiện triệu chứng viêm đỏ vùng da tiếp xúc, nổi mụn nước li ti, viêm nhiễm âm đạo…

Chưa kể trong sản phẩm trôi nổi, nếu có một số hóa chất gây kích ứng da, tình trạng sẽ nặng nề hơn. Thậm chí, có những sản phẩm không đảm bảo vệ sinh trong khâu sản xuất, làm cho vi nấm, ký sinh trùng, vi khuẩn dễ xâm nhập, khiến người sử dụng bị nhiễm trùng tại chỗ. Vì vậy, khi nghi ngờ bị dị ứng, người dùng nên dừng ngay việc sử dụng loại băng hiện tại, vệ sinh vùng kín bằng nước sạch. Nếu dị ứng nhẹ, sau vài ngày sẽ khỏi, trường hợp nặng hơn, nên đến cơ sở y tế khám.

Bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo khuyến cáo, chị em nên chọn mua hàng từ các thương hiệu uy tín, có nhãn mác rõ ràng. Trường hợp người có cơ địa mẫn cảm, nên ưu tiên sử dụng loại không mùi, làm từ bông tự nhiên, không chứa thuốc nhuộm hay hương liệu; cất giữ ở nơi khô thoáng, sạch sẽ, tránh môi trường ẩm thấp vì vi khuẩn dễ xâm nhập. Thay băng vệ sinh 4 tiếng 1 lần hoặc khi cảm thấy đầy để giữ môi trường khô ráo. Khi có bất cứ dấu hiệu khác thường nào hãy đi khám sớm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Nguồn: báo phụ nữ


23/Th9/2025

Buổi sáng tôi hay bị uể oải, khó tập trung công việc, vậy nên ăn sáng món gì để có thể nạp năng lượng, đủ chất lại tiện lợi, không uể oải? (Liên, 35 tuổi, Hà Nội)

Trả lời:

Bản chất bữa sáng là cung cấp năng lượng cho cơ thể, món ăn nào cung cấp calo hợp lý, cân đối đều rất tốt, giúp bạn đủ năng lượng làm việc. Món ăn sáng cung cấp khoảng 300-500 kcal là hợp lý.

Để có một bữa sáng đủ chất, cần bổ sung đầy đủ 4 nhóm, gồm: bột đường, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất. Trong đó, protein chất lượng cao là “chìa khóa” để bắt đầu cơ thể. Protein là một chất dinh dưỡng thiết yếu giúp duy trì quá trình trao đổi chất và ổn định lượng đường trong máu, giúp duy trì cảm giác no và ngăn ngừa biến động đường huyết đáng kể. Nên bổ sung các nguồn protein như trứng, sữa đậu nành không đường, sữa chua, cá ngừ, ức gà… vì chúng cung cấp hiệu quả năng lượng cần thiết cho não bộ và cơ bắp. Một bữa sáng thiếu protein, chẳng hạn như chỉ toàn bánh mì nướng trắng hoặc bánh bao hấp, có thể dẫn đến mệt mỏi và đói.

Bún, phở hay xôi là những món phổ biến, nhiều người yêu thích vì tính tiện lợi, chứa đầy đủ tinh bột cũng như protein trong thịt. Tuy nhiên, những món này lại thiếu rau xanh, thiếu lượng chất xơ cần thiết, từ đó, cơ thể không nhận đủ vitamin và khoáng chất. Nếu ăn thường xuyên, bạn nên thêm rau vào để đa dạng dinh dưỡng. Thiếu chất xơ ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, gây táo bón.

Một gợi ý bạn có thể tham khảo cho bữa sáng là món bánh mì kẹp trứng, hoặc bánh mì lát kết hợp trứng ốp, rất tiện lợi. Nhóm tinh bột từ bánh mì kết hợp cùng protein, chất béo trong trứng và dầu rán, vitamin và khoáng chất từ các loại rau gia vị như đu đủ, cà chua, dưa chuột, rau mùi, giúp bữa sáng đầy đủ, đa dạng và cân bằng.

Nếu bạn thích chuẩn bị được một bữa cơm như bình thường, có thể bổ sung tinh bột từ cơm, protein từ thịt cá trứng và vitamin khoáng chất từ canh rau. Ăn đủ các nhóm chất giúp hệ tiêu hóa, thần kinh và các cơ quan khác hoạt động hiệu quả, có lợi cho sức khỏe nói chung. Hơn thể, khi ăn sáng tại nhà, bạn có thể chủ động thêm rau xanh vào món ăn, như nấu canh, bún hay mì tôm có thể cho thêm nhiều loại rau, gồm rau cải, rau ngót, dưa chuột ăn kèm. Nhìn chung, mọi người nên thay đổi thực đơn, tránh ăn một món liên tục, gây nhàm chán.

Lưu ý bữa sáng nên hạn chế món ăn chiên rán, đồ uống có đường bởi chúng có thể dễ dàng khiến lượng đường trong máu tăng nhanh, sau đó giảm nhanh. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu năng lượng tạm thời cho não, gây mệt mỏi và giảm khả năng tập trung.

Món ăn sáng cung cấp khoảng 300-500 Kcal, đủ 4 nhóm dưỡng chất là hợp lý. Ảnh: Huỳnh Nhi

Món ăn sáng cung cấp khoảng 300-500 Kcal, đủ 4 nhóm dưỡng chất là hợp lý. Ảnh: Huỳnh Nhi

Nguồn: vnexpress.net


22/Th9/2025

Các khuyến cáo dinh dưỡng ngày nay đã hướng đến hạn chế nhiều thực phẩm từng được cho là lành mạnh, nhưng với trái cây, đây có phải là món bạn được ăn tùy thích

Trái cây có phải là món bạn có thể ăn tùy thích không giới hạn? - Ảnh 1.

Ăn nhiều trái cây tốt cho cơ thể, nhưng không nên quá nhiều – Ảnh minh họa

Ăn nhiều trái cây có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe vì trái cây vốn giàu chất dinh dưỡng. Tuy nhiên dưới đây là một vài lưu ý về lượng trái cây nên ăn mỗi ngày.

Nên ăn bao nhiêu khẩu phần trái cây mỗi ngày?

Theo một nghiên cứu vào năm 2021, 2 khẩu phần trái cây mỗi ngày có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe. Một khẩu phần tương đương một cốc trái cây, nửa cốc trái cây sấy khô hoặc một cốc nước ép trái cây không đường.

Trái cây là nguồn cung cấp carbohydrate cho cơ thể. Việc bổ sung một lượng carbohydrate lành mạnh vào chế độ ăn uống hằng ngày là rất cần thiết để cung cấp năng lượng cho hoạt động của các tế bào. Tuy nhiên, ăn nhiều carbohydrate hơn lượng bạn đốt cháy sau bữa ăn chính hoặc bữa ăn nhẹ có thể dẫn đến tăng cân.

Tổng lượng carbohydrate bạn nạp vào bao gồm các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như trái cây, nên tương ứng với nhu cầu năng lượng của bạn dựa trên chiều cao, cân nặng lý tưởng, giới tính, độ tuổi và mức độ hoạt động thể chất.

Thời điểm ăn có quan trọng không?

Carbohydrate trong trái cây cung cấp năng lượng cho hoạt động của các tế bào, nhưng thời điểm ăn có thể tạo ra sự khác biệt. Ví dụ, ăn một đĩa trái cây lớn vào đêm khuya (tức là khi nhu cầu năng lượng của bạn thấp) có thể tốt cho sức khỏe hơn so với việc ăn các đồ ăn vặt như bánh quy, kẹo.

Thời điểm lý tưởng để ăn trái cây là trước khi bạn cần bổ sung năng lượng. Ăn một khẩu phần trái cây vào buổi sáng trước khi đi làm hoặc tập thể dục để cơ thể bạn có thể sử dụng carbohydrate làm nhiên liệu. 

Nếu bạn chỉ muốn thưởng thức một bữa ăn nhẹ lành mạnh, ăn trái cây vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày đều có thể rất tốt cho cơ thể bạn.

Lợi ích sức khỏe của trái cây

Các chất tự nhiên trong trái cây như chất xơ, folate, vitamin C rất tốt cho sức khỏe. Chất xơ bổ sung dinh dưỡng cho chế độ ăn uống của bạn và giúp nhu động ruột của bạn hoạt động đều đặn. 

Vitamin C cũng giúp hỗ trợ hệ miễn dịch. Cơ thể bạn cần kali để duy trì chức năng thần kinh, cơ và tim. Folate giúp tạo ra vật liệu di truyền, chẳng hạn như DNA. Tất cả các chất này đều có trong trái cây.

Nghiên cứu chỉ ra rằng những người ăn hai khẩu phần trái cây mỗi ngày có nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, chẳng hạn như bệnh tim và ung thư, thấp hơn những người khác. Trái cây thường ít calo, khiến chúng trở thành lựa chọn phù hợp cho những người muốn giảm hoặc kiểm soát cân nặng.

Ngoài ra lượng đường trong trái cây ít cô đặc hơn nhiều và chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu.

Chọn trái cây đa dạng, theo mùa

Các chất dinh dưỡng trong quả mọng khác với táo và lê, trái cây có hạt, dưa và cam quýt. Thay vì chỉ giới hạn ở táo và quả mọng, hãy hướng đến sự đa dạng. Bạn cũng có thể lựa chọn theo mùa.

Bạn có thể thưởng thức trái cây như một phần của chế độ ăn uống cân bằng. Bạn sẽ không phải lo lắng về việc trái cây gây tăng cân hay cản trở việc giảm cân. Đồng thời, trái cây có thể bảo vệ sức khỏe của bạn bằng các dưỡng chất thiết yếu.

Nguồn: tuoitre.vn


17/Th9/2025

Ngày An toàn người bệnh Thế giới, được tổ chức hàng năm vào ngày 17 tháng 9, là một trong những ngày y tế công cộng toàn cầu được Đại hội đồng Y tế Thế giới lần thứ 72 thành lập năm 2019 thông qua Nghị quyết WHA72.6 – “Hành động toàn cầu vì an toàn bệnh nhân”. Bắt nguồn từ nguyên tắc cơ bản của y học – “Trước tiên là không gây hại”, mục tiêu của Ngày An toàn người bệnh Thế giới là nâng cao nhận thức và sự tham gia của cộng đồng, tăng cường hiểu biết toàn cầu và thúc đẩy hành động toàn cầu để cải thiện an toàn bệnh nhân. Năm 2025, chủ đề là “Chăm sóc an toàn cho mọi trẻ sơ sinh và mọi trẻ em – Safe care for every newborn and every child”, với khẩu hiệu “An toàn cho bệnh nhân ngay từ đầu!”, giúp cộng đồng nhận thức được tính dễ bị tổn thương của nhóm tuổi này trước những rủi ro và tác hại do việc chăm sóc không an toàn gây ra và nhấn mạnh sự cần thiết phải có các biện pháp mạnh mẽ hơn để bảo vệ trẻ em khỏi những tổn hại có thể phòng ngừa được trong chăm sóc sức khỏe. 

Chủ đề Ngày An toàn Người bệnh Thế giới năm 2025 là “Chăm sóc an toàn cho mọi trẻ sơ sinh và mọi trẻ em” (Patient Safety from the Start) với khẩu hiệu “An toàn cho bệnh nhân ngay từ đầu” nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm an toàn cho trẻ em, bắt đầu từ giai đoạn sơ sinh, trong hệ thống chăm sóc sức khỏe toàn cầu.  WHO kêu gọi hành động khẩn cấp để loại bỏ những tổn hại có thể tránh được trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh, dựa trên những nỗ lực của các chiến dịch trước đây về “sinh nở an toàn”, “ưu tiên an toàn cho bệnh nhân”, “an toàn cho nhân viên y tế”, “an toàn thuốc men”, “sự tham gia của bệnh nhân và gia đình” và “an toàn chẩn đoán”. Ngày An toàn Bệnh nhân Thế giới năm 2025 nhằm thúc đẩy những cải thiện có ý nghĩa và tái khẳng định quyền được chăm sóc an toàn và chất lượng của mọi trẻ em.


Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi hành động khẩn cấp để loại bỏ những tổn hại có thể tránh được trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh, dựa trên những nỗ lực của các chiến dịch trước. Ngày An toàn Bệnh nhân Thế giới năm 2025 nhằm thúc đẩy những cải thiện có ý nghĩa và tái khẳng định quyền được chăm sóc an toàn và chất lượng của mọi trẻ em.
Mục tiêu của Ngày An toàn người bệnh Thế giới năm 2025:
• Nâng cao nhận thức toàn cầu về rủi ro an toàn trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh tại mọi cơ sở chăm sóc sức khỏe, nhấn mạnh vào nhu cầu cụ thể của trẻ em, gia đình và người chăm sóc.
• Huy động chính phủ, các tổ chức chăm sóc sức khỏe, cơ quan chuyên môn và xã hội thực hiện các chiến lược bền vững để chăm sóc an toàn hơn cho trẻ sơ sinh và trẻ em, như một phần của các sáng kiến rộng hơn về chất lượng và an toàn bệnh nhân.
• Trao quyền cho cha mẹ, người chăm sóc và trẻ em về an toàn bệnh nhân bằng cách thúc đẩy giáo dục, nâng cao nhận thức và tham gia tích cực vào việc chăm sóc.
• Ủng hộ việc tăng cường nghiên cứu về an toàn bệnh nhân trong chăm sóc trẻ em và trẻ sơ sinh.

Tổ CNTT Bệnh viện PTTM Ngô Mộng Hùng


15/Th9/2025

Từ đau họng, ho sốt nhẹ, bà Hiền, ở TP HCM, rơi vào khó thở, phải cấp cứu sau khi con gái lên mạng nhờ người đến nhà truyền hai chai dịch khoảng một lít.

Tại Bệnh viện Gia An 115, bà Hiền, 97 tuổi, được chẩn đoán bị dọa phù phổi do quá tải dịch và suy tim. Bác sĩ xử trí lợi tiểu và hỗ trợ tim ngay lập tức. Sau 20 phút, bệnh nhân mới hết khó thở, sau đó phải tiếp tục điều trị vài ngày mới ổn định.

“Tôi thấy nhiều người quen cứ mệt là truyền dịch, không ngờ lại gây nguy hiểm như vậy”, con gái bà nói.

Không phải ai cũng may mắn hồi phục như bà Hiền. Năm ngoái, một phụ nữ 62 tuổi ở Lào Cai truyền dịch tại nhà bị sốc phản vệ, được đưa đi cấp cứu nhưng tử vong chỉ sau vài giờ. Trước đó, cụ bà 71 tuổi ở Đăk Lăk tím tái rồi lịm đi, tắt thở sau khi truyền dịch tại một phòng khám tư nhân; một cô gái 28 tuổi cũng không qua khỏi sau khi truyền dịch tại phòng khám đa khoa ở TP HCM.

Thực tế, việc tự truyền dịch tại nhà đang trở nên phổ biến, đặc biệt khi người dân bị cảm sốt, mệt mỏi, muốn lấy lại sức nhanh chóng mà ngại đi viện. Trên mạng xã hội và các nhóm cộng đồng, chỉ cần tìm kiếm dịch vụ truyền dịch tại nhà, người dùng dễ dàng tiếp cận nhiều gợi ý từ các cá nhân hoặc phòng khám tư nhân, với cam kết phục vụ tận nơi, 24/7 và giá cả linh hoạt theo khoảng cách. Sự tiện lợi này khiến nhiều người bỏ qua những rủi ro tiềm ẩn, dẫn đến các tai biến nguy hiểm như đã thấy.

Thường tiếp nhận xử trí những ca tai biến truyền dịch, BS.CK1 Đàm Quang Huấn, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Gia An 115, cảnh báo việc truyền dịch tại nhà thường không được theo dõi sinh hiệu liên tục bằng thiết bị y tế chuyên dụng và đội ngũ y tế chuyên nghiệp, do đó có nguy cơ rất cao về sức khỏe cũng như tính mạng cho bệnh nhân.

Theo bác sĩ Huấn, nguy cơ khi tự ý truyền dịch tại nhà là sốc phản vệ, có thể khiến bệnh nhân tử vong trong vài phút nếu không được xử trí cấp cứu kịp thời. Truyền dịch không được kiểm soát còn gây quá tải dịch trong mạch máu dẫn đến phù phổi, suy tim do truyền dịch nhanh hoặc truyền dịch không cần thiết. Rối loạn điện giải và rối loạn nhịp tim cũng có thể xảy ra khi truyền dịch. Nhiễm trùng tại vị trí tiêm và nhiễm trùng máu khi thực hiện việc tiêm truyền trong điều kiện không đảm bảo vô khuẩn.

“Không phải bệnh nhân nào cũng cần truyền dịch, một chai dịch có thể cứu người, nhưng cũng có thể cướp đi mạng sống nếu dùng sai cách”, bác sĩ nói.

Bác sĩ Huấn thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Bác sĩ Huấn thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Bác sĩ Phạm Thái Ngọc Long, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Quân y 175, nhấn mạnh, truyền dịch không phải “thần dược hồi sức” như nhiều người vẫn lầm tưởng. Bất kỳ can thiệp y tế nào cũng cần được thăm khám, đánh giá bởi bác sĩ chuyên khoa trước khi thực hiện, bởi mọi dung nạp thuốc hay dịch truyền vào cơ thể đều tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.

“Không có loại thuốc nào vừa sử dụng đã khỏe ngay, huống chi chỉ là một chai dịch truyền”, bác sĩ phân tích và cho rằng việc tự ý truyền tại nhà để “lấy lại sức” chẳng khác nào đánh cược tính mạng. Không có thiết bị theo dõi và phương tiện cấp cứu, chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài ra, không ít người nghĩ chỉ cần truyền dịch sẽ nhanh chóng khỏe lại nên bỏ qua việc đi khám, trong khi bệnh thực chất có thể đang tiến triển nặng. Thói quen này không những khiến tình trạng bệnh thêm trầm trọng mà còn làm mất cơ hội điều trị kịp thời gian vàng, đặc biệt nguy hiểm khi tai biến xảy ra tại nhà, nơi không có đầy đủ phương tiện cấp cứu.

Theo bác sĩ Long, truyền dịch là biện pháp y tế quan trọng trong cấp cứu, nhưng chỉ an toàn khi do nhân viên y tế được đào tạo thực hiện, tại cơ sở y tế có đủ thiết bị theo dõi và thuốc cấp cứu. Loại dịch, tốc độ và liều lượng truyền phải do bác sĩ chỉ định, tùy vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

Việc truyền dịch cần được thực hiện tại cơ sở y tế có đủ thiết bị theo dõi và thuốc cấp cứu, do bác sĩ chỉ định. Ảnh: Quỳnh Trần

Việc truyền dịch cần được thực hiện tại cơ sở y tế có đủ thiết bị theo dõi và thuốc cấp cứu, do bác sĩ chỉ định. Ảnh: Quỳnh Trần

Các bác sĩ khuyến cáo không tự ý đến cơ sở y tế, quầy dược hoặc mời người về nhà truyền dịch khi chưa được khám, xét nghiệm và kết luận từ bác sĩ. Khi cơ thể gầy yếu, chán ăn, cần xem lại chế độ ăn, nghỉ, làm việc, tập luyện cho thích hợp. Trong trường hợp còn ăn uống được, nên bổ sung bằng các thực phẩm thịt, cá, trứng, sữa… Trong lúc đang truyền dịch, cơ thể có biểu hiện bất thường như rét run, khó thở, phù chỗ tiêm… phải báo ngay nhân viên y tế để kịp thời xử trí, tránh những hậu quả nguy hiểm hơn.

Nguồn: vnexpress.net


08/Th9/2025

Thói quen ăn vội vàng có thể giúp tiết kiệm vài phút trong bữa ăn, nhưng lại khiến hệ tiêu hóa phải làm việc quá sức và đối mặt nhiều nguy cơ bệnh lý.

Thói quen ăn nhanh khiến dạ dày gặp nguy hiểm. Ảnh: Freepik.

Nhiều bệnh nhân tìm đến phòng khám với các triệu chứng khó chịu như ợ hơi kéo dài, cảm giác đầy trướng sau bữa ăn. ThS.BS Nguyễn Trọng Tín, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (cơ sở 3), cho biết đây là biểu hiện điển hình của aerophagia – hiện tượng nuốt quá nhiều không khí vào đường tiêu hóa. Tình trạng này thường xuất hiện ở những người có thói quen ăn nhanh, khiến lượng khí đi vào dạ dày vượt quá mức bình thường và gây rối loạn tiêu hóa.

“Khi ăn vội, thức ăn chưa được nghiền nhỏ, enzyme nước bọt không kịp hoạt động. Dạ dày phải co bóp mạnh hơn để bù đắp, dễ gây chậm tiêu, đầy hơi và cảm giác nặng bụng kéo dài”, bác sĩ Tín cho biết.

Thông thường, quá trình tiêu hóa bắt đầu ngay từ khi con người nhìn, ngửi hoặc nếm thức ăn. Tuy nhiên, chuỗi phản ứng này cần thời gian để phát huy hiệu quả. Ăn quá nhanh khiến cơ thể không kịp thích ứng, dẫn đến:

  • Quá tải dạ dày: Khối lượng thức ăn xuống đột ngột làm căng thành dạ dày, kích thích tiết acid quá mức, dễ gây kích ứng niêm mạc.
  • Rối loạn phối hợp thực quản – dạ dày: Nuốt liên tục khiến cơ thắt thực quản dưới mở đóng bất thường, làm acid dễ trào ngược.
  • Tăng cân, béo phì: Trung tâm no trong não cần 15-20 phút mới nhận đủ tín hiệu. Ăn nhanh khiến cơ thể hấp thụ vượt nhu cầu trước khi kịp cảm thấy no.
  • Đầy hơi khó tiêu: Nuốt vội đồng nghĩa nuốt nhiều không khí, kết hợp với tiêu hóa chậm gây sinh hơi trong dạ dày và ruột.

Ở môi trường đô thị bận rộn, không ít người chỉ dành vỏn vẹn 5-10 phút cho bữa ăn trước khi quay lại guồng công việc. ThS.BS Nguyễn Trọng Tín nhận định đây là thói quen nguy hiểm, bởi cơ thể con người không phải một cỗ máy có thể xử lý tức thì mọi loại thức ăn được nạp vào. Khi tốc độ ăn quá nhanh, dạ dày chưa kịp tiết đủ dịch tiêu hóa và nghiền trộn thức ăn, dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, trào ngược, đầy hơi. Về lâu dài, thói quen này còn làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì và các rối loạn chuyển hóa.

Bác sĩ Tín khuyến cáo để bảo vệ hệ tiêu hóa, mỗi bữa ăn nên kéo dài 20-30 phút. Mỗi miếng thức ăn cần nhai kỹ 20-50 lần trước khi nuốt, đồng thời tránh vừa ăn vừa làm việc hoặc sử dụng điện thoại.

Việc tập trung cảm nhận hương vị, màu sắc và âm thanh khi nhai không chỉ giúp bữa ăn ngon miệng hơn mà còn kích thích tuyến tiêu hóa hoạt động tối ưu.

“Ăn uống đúng cách không chỉ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh mà còn cải thiện kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ trào ngược, béo phì và nhiều bệnh lý tiêu hóa khác”, bác sĩ Tín nhấn mạnh.

Nguồn: Znews.vn







Bản quyền thuộc về Bệnh Viện Thẩm Mỹ Ngô Mộng Hùng. Mọi hành vi sao chép hoặc sử dụng thương hiệu khi chưa có sự đồng ý đều là trái pháp luật.

HOTLINE: 093 3001300